Ton Stier in gesprek met Willem en Jet Potuyt

....waarop de barkeeper riep: "stilte in de tent"

We stonden stil hoe wonderlijk de Here jullie ‘verpeste leven’, inwisselde voor Zijn Opstandingleven. Je vertelde over jullie verlangen om als christen te dienen ‘in uniform’. Waarom dat?

Het uniform heeft praktische voordelen. Het maakt ons herkenbaar en nodigt uit tot het vragen van hulp, zowel op geestelijk als op maatschappelijk terrein. Het opent deuren die anders gesloten zouden blijven. Dat uniform zien we als een groet van God aan deze wereld, Wiens liefde zich naar het verlorene uitstrekt.

Hoe kwamen jullie bij het Nationaal Kruisleger terecht?
Kort na onze bekering vroeg de commandant van het Leger des Heils of ik met twee Zweedse gasten wilde optrekken. Dat leek me best. Thuis vertelde ik hen onze prille bekeringsgeschiedenis. Zij behoorden tot een zelfstandig Zweeds Leger, dat – in tegenstelling tot het Leger des Heils - ook de bediening van doop en avondmaal kent. Dat zij de Evangelieverkondiging de hoogste prioriteit toekenden, sprak ons erg aan. Alle vormen van hulp zijn belangrijk, maar... het gaat in de eerste plaats om redding van zielen voor de eeuwigheid! Deze ontmoeting bracht het werk van het 'Nationaal Kruisleger' binnen ons gezichtsveld. Inmiddels was er bij ons een huisgemeente ontstaan.

Een huisgemeente?
We ontkwamen in de kerk niet aan het stigma van ‘ouwe zuiplappen’. We voelden ons er niet thuis. Rancunes tegen de kerk? Nee, dat niet. We hebben goede kontakten en werken samen met diverse kerken en kringen. Je weet dat het Leger des Heils indertijd is opgericht, voor mensen die aan lager wal geraakten en in kerken niet welkom waren. Soap, Soup en Salvation, daarin geloven wij ook. Het Evangelie valt slecht op een lege maag. Bij het Leger des Heils is naar ons gevoel de prioriteit van het Evangelie naar de achtergrond verschoven. Op 11 november 1976 is de stichtingsakte getekend en traden we in Groningen naar buiten. Ons hart en roeping liggen in evangelisatie, in cafés, bars, dancings, discotheken ed., omdat we die wereld kennen.

Je hebt tot op je knieën in de drek gestaan. Geneerde je je niet om onder je ouwe maten het Evangelie te brengen?
Je geneert je toch niet voor het Evangelie? Ik geneer me voor mijn oude leven, maar we mogen getuigen wat God in ons leven deed. Natuurlijk spotte men met ons. Wat dacht je hoe mensen die ons als zuiplappen kenden, reageerden bij onze eerste openlucht samenkomst? Net als Jet, die me uitlachte toen ik stopte met drinken. Niemand gelooft je, totdat ze zien dat het menens is en... ze je nodig hebben. Zo belde een pooier bij ons aan. Helemaal kapot. “Willem, m’n zoon is dood, wil jij hem begraven?” Op die begrafenis was de Groningse onderwereld vertegenwoordigd. Wat een kans om ook hen van Gods onpeilbare liefde en genade te vertellen. Of hebben we dit soort mensen - dat zeggen we nooit hardop – voor Gods genade afgeschreven? Voor wie kwam de Here Jezus? Voor ‘de zieken’ die genezing nodig hadden, voor hoeren, tollenaars enz.

Hoe werkt de praktijk?

We gaan met traktaten en een collectebus de cafés in. Met een collectebus? Ja, die bus is niet alleen voor fondswerving. Daarmee krijg je contact. Als iemand zegt: “kom effe, ik laat me niet bekeren”, zeg ik: “nee, ik kom uw hulp vragen” en komt de bus tevoorschijn. Ze pakken hun portemonnee, krijgen van ons een traktaatje en dan ontstaan er kontakten. “Weet je nog Willem dat meisje achter die bar”, onderbreekt Jet, “dat plotseling begon te huilen en zei: als er eens iemand was die voor mij bad. Een van onze medewerksters zei: "dat doen we dan nu", waarop de barkeeper riep: "Stilte in de tent." Kijk, zo werkt God, daar raak je nooit over uitgepraat.

Krijgen jullie reacties op de traktaten?
Ja, we hebben een respons van 6%, met verzoek om evangelische lectuur. Zij krijgen dat toegestuurd met een door mij persoonlijk geschreven brief. Daarin staat dat niemand ongevraagd hen bezoekt. Want het breekt in op je privacy, als je een colporteur aan de deur krijgt. Het gros van de bonnen sturen randkerkelijken en kerkverlaters. Het materiaal bestaat uit een diskette met het Evangelie, wat gedichten e.d. Ook de eerste les van een schriftelijke Bijbelcursus en het boekje ‘De weg naar het Leven’. Soms wordt er een Johannes- of een Lucasevangelie gevraagd. Jaarlijks gaan er tussen de 400 en 600 Nieuwe Testamenten de deur uit.

Dat caféwerk gebeurt in de kleine uurtjes?
Ja, we bezoeken de cafés zo van 22.00 uur tot 24.00. Het cafébezoekteam kent elf mensen, dat elke keer een andere regio bezoekt. We komen in zo’n 210 cafés/horecagelegenheden. Als een nieuwe zaak opent stellen we ons voor en geven een brochure over ons werk. We vertellen wat we doen en vragen om toestemming. Dat wordt meestal wel geaccepteerd. Geüniformeerden hebben een apart plekje bij cafébezoekers.

Soms zijn de ontmoetingen vluchtig, soms zijn er diepzinnige gesprekken. Het komt voor dat iemand je vraagt hoe je over homoseksualiteit denkt. Dat gaan we niet uit de weg. We maken duidelijk wat de Bijbel erover zegt (wat de meesten weten). We vertellen dat we van hen houden en beschikbaar zijn voor hulp. Pastoraat aan homofiele mensen is een van de belangrijkste dingen. We krijgen hiervoor veel aanvragen. Ook voor incestproblematiek. Vanuit de café-evangelisatie ontstond de werkgroep ‘Incest’. Incestslachtoffers zijn zo kapot, dat je de problematiek tijdens een eerste gesprek herkent. Ook drank- en drugsverslaafden zijn bij ons kind aan huis.

Kind aan huis?
Ja, iedereen komt hier over de vloer. Indien nodig is er ook een bed. We houden dinsdag- en donderdagmorgen van 10.00 - 13.00 uur spreekuur. Voor de rest werken we structureel volgens afspraak. Dan houd je mensen uit elkaars zicht. Met incestslachtoffers maken we direct een afspraak. De eerste opvang doet Jet, of ik, of samen. Voor nagesprekken schakelen we vrijwillige medewerkers uit de gemeente in. We beschikken ook over een christelijke psychologe en werken samen met stichting ‘Petra’ (Middelburg), gespecialiseerd in kinderincest. Intensief werk vraagt de toenemende alcoholproblematiek.
De degeneratiecultuur van de kerk is verschrikkelijk. Een medewerker is getrouwd met een depothouder van een drankconcern. Volgens hem behoren kerken tot de grootste klanten. Je houdt het niet voor mogelijk wat er in jeugdclubs en sociëteiten wordt gedronken! Zonder vergunning, ja, ja, Nederlands gedoogbeleid!

Al met al een veelzijdig werk!
Zeker, maar onze bediening groeide spontaan. We werken samen met hulpverlenende instanties, o.a. het CAD (consultatiebureau voor alcohol en drugs). Mensen die vanuit de gevangenis weer de maatschappij in moeten, helpen we aan een complete inrichting, regelen hun uitkering, enz. Ook ontstond er samenwerking met het Openbaar Ministerie, binnen het SDA project (stringente dader aanpak). Iemand die acht tot tien keer voor delicten is opgepakt, daar is 'geen boter meer aan te smeren'. Zo iemand krijgt de ene dag van ons bezoek, de andere dag komt een wijkagent en de dag daarna de reclassering. Daarin rouleren wij mee.

Beschikken jullie met zoveel takken van arbeid over een flinke staf?
Wat is een flinke staf? Kwalitatief ja, maar kwantitatief... Het gros verricht een team van 12 - 15 mensen. Drie werken voltijds in de maatschappij, de anderen zijn uitkeringsgerechtigden. Ieder is toegewijd en kent de kracht van het gebed.

En financieel? De inhoud van de collectebus wordt voor alle facetten van het werk gebruikt: het evangelisatiewerk, maatschappelijk werk, gemeentewerk, ophalen van meubels, kleding, depothuur, nachtopvang voor daklozen, enz. Voor ons gemeentewerk zijn wij bijna volledig afhankelijk van bijdragen van eigen medewerkers en incidentele giften van hen die ons werk een warm hart toedragen.

Geen subsidie?
Nee, beslist niet. We komen er wel voor in aanmerking, maar we willen geen verplichtingen. Stel je voor dat ik ongelovige stagiaires moet accepteren. Wie vraagt om hulp van ons Leger moet ervan verzekerd zijn dat een bekeerd mens hem te woord staat. Daar hameren we op zolang de wet het toestaat. We dienen een levende Heer, Die in al onze behoeften voorziet. Ik erger me aan de commercialisering op het christelijk erf. Het Nederlands Bijbelgenootschap zit ons achter de broek. Op citaten uit de NBG-vertaling zouden rechten betaald moeten worden. Het grenst toch aan het ongelooflijke dat je niet vrij mag citeren uit Gods Woord. Een zegen dat we de Statenvertaling hebben!

Wordt jullie stellingname in dank afgenomen?
Nee, het zakenleven verwijt vaak dat we te Christelijk zijn. "Dat geleur met die traktaten", horen we dan. Ze willen best geven voor een goed doel, maar niet iedere keer de confrontatie met het Evangelie. Geven oké, bekeren, nee. Die weerstand neemt toe. Enkele kasteleins verwijten onze medewerkers ook dat we te Christelijk zijn. Het zij zo.

Zoom eens op iemand in die door jullie werk gezegend is.
Er kwam een zwerver uit de kroeg laveloos hier aan de deur. Onze samenkomst was al begonnen. We haalden hem binnen en gaven hem een stevige armstoel. Een armstoel? Ja, van een gewone stoel knetterde hij af. Daarna ging de dienst gewoon door. Midden in mijn preek verschoof plotseling de leunstoel. “Je hebt het over mij”, klonk het schor. “Ik kom straks met je praten”, kalmeerde ik. Na de samenkomst besloten we hem een bed te geven. Zag je wel eens iemand afkicken? Een hel! Hij kwam die beruchte eerste 72 uur door. Ik maak het kort. Hij kwam tot bekering en is nu ons hoofdbestuurslid.

Willem, tot slot, wat is jullie geheim?
Dat we een levende Heer dienen, Die gebeden wil zijn. Iedere dag om 13.00 uur is ons gebedsuur. Dat weten onze medewerkers en zij doen, waar ze zich ook bevinden, daar aan mee. We dragen elkaar op in gebed. We kunnen ook enkele honderden bidders mobiliseren indien nodig. Als er een speciale nood is zijn er op een dag 400 á 500 bidders beschikbaar. Trouw zijn in het gebed is belangrijk. Ineke, één van onze medewerksters belde om 12.50 uur aan bij een mevrouw en begint een gesprek. Plotseling realiseert ze zich dat het op slag van enen is. Ze kijkt op haar horloge, waarop die mevrouw bits zegt: “Als u haast heeft gaat u maar weer verder.” Ineke loopt verbouwereerd weg en gaat bidden. Als ze klaar is gaat ze terug, belt aan en zegt verlegen: “Misschien begrijpt u het niet, maar om één uur bidden wij altijd met elkaar, daarom keek ik op mijn horloge. Nu heb ik alle tijd voor u.” Ze voerden toen een grandioos gesprek. Die mevrouw was geestelijk vastgelopen. Dankzij dat gebed mocht Ineke haar tot zegen zijn.

Wat een rijkdom om zo samen in Zijn dienst te staan.
Ja, Jet en ik hebben elkaar ooit als imitatiechristen ontmoet. Samen raakten we aan de drank. Nu praten we vaak over de wonderlijke weg die de Heer met ons ging.

Wie behoefte heeft aan een persoonlijk gesprek met het kolonelsechtpaar Potuyt is van harte welkom.
Telefoon: 050-3181520