De redetwister van deze eeuw
"Waar is de wijze? Waar de schriftgeleerde? Waar de redetwister van deze wereld (Gr. aioon - eeuw)? Heeft God niet de wijsheid van deze wereld (Gr. kosmos) dwaas gemaakt?" (1 Kor. 1:20).
Deze tekst komt na een gedeelte waarin Paulus de verdeeldheid in de gemeente van Korinte (waar is dat niet van toepassing?) aan de orde stelt. Hij vraagt: Is Christus dan gedeeld?
De tekst stelt vier vragen. Maar het zijn vragen waarvan het antwoord vast staat, retorische vragen. De vierde vraag is eigenlijk het antwoord en vat de vorige drie samen: alle wijsheid in de gehele schepping heeft God tot dwaasheid gemaakt! Het gaat over de menselijke wijsheid, zelfs die met betrekking tot de Schrift, van de ´schriftgeleerden´.
De derde vraag moeten we nauwkeuriger onderzoeken vanwege het verband met deze eeuw. De Statenvertaling heeft: "Waar is de onderzoeker van deze eeuw?" Het Griekse woord, vertaald met redetwister, komt alleen in deze tekst voor. Het komt van een werkwoord dat vaker voorkomt, met als betekenis: samen zoeken of onderzoeken, bespreken, disputeren, discussiëren. Het gaat over een onderwerp waar verschillende gedachten over bestaan, waarbij vraagtekens geplaatst worden, er is sprake van twijfel, er zijn twistpunten. De waarheid, de ware wijsheid is in het geding, wordt wellicht ten onder gehouden. De vertaling die daar het dichtste bijkomt, is de N.B.G.-vertaling: "Waar blijft de redetwister van deze eeuw?" Het gaat dus over een persoon die dat gedurende deze eeuw doet. De enige die dat kan zijn, is satan. Hij opende de discussie in de Bijbel toen hij Eva vroeg: "Is het echt zo dat God gezegd heeft: U mag niet eten van alle bomen in de hof?" (Gen. 3:1b). Iets wat niet waar is, maar met een vraagteken! Zeker wel en zeker niet! Zeer listig en schijnbaar slim! Dit gebeurde in de vorige aioon / eeuw. Maar satan is daarmee doorgegaan in deze eeuw tot op deze dag. De verdeeldheid binnen het Christendom is het resultaat van zijn werk. Dit is een levensgroot probleem en de oplossing is verder weg dan ooit. Toch is de oplossing bekend! Het is ook de enige oplossing. Het eerste wat Christus deed in Zijn bediening op aarde was het tonen van de oplossing van dit probleem. Hij werd door de Geest naar de woestijn geleid "om verzocht te worden door de duivel" (Matt. 4:1). In het gedeelte dat volgt, zien we de geloofsbeproeving van Christus en Hij toont Zich de Voleinder van het geloof. Het feit dat dit Zijn eerste werk is, laat zien hoe belangrijk dit is in de ogen van God. We laten daarom dit gedeelte, Mattheüs 4:2-11, in zijn geheel volgen:
" 2 En nadat Hij veertig dagen en veertig nachten had gevast, kreeg Hij ten slotte honger. 3 En de verzoeker kwam bij Hem en zei: Als U Gods Zoon bent, zeg dan dat deze stenen broden worden. 4 Maar Hij antwoordde en zei: Er staat geschreven: De mens zal niet van brood alleen leven, maar van elk woord dat uit de mond van God komt. 5 Toen nam de duivel Hem mee naar de heilige stad en zette Hem op het hoogste gedeelte van de tempel, 6 en hij zei tegen Hem: Als U de Zoon van God bent, werp Uzelf dan naar beneden, want er staat geschreven dat Hij Zijn engelen voor U bevel zal geven, en dat zij U op de handen zullen dragen, opdat U Uw voet niet misschien aan een steen stoot. 7 Jezus zei tegen hem: Er staat eveneens geschreven: U zult de Heere, uw God, niet verzoeken. 8 Opnieuw nam de duivel Hem mee, nu naar een zeer hoge berg, en hij liet Hem al de koninkrijken van de wereld zien, met hun heerlijkheid, 9 en zei tegen Hem: Dit alles zal ik U geven, als U knielt en mij aanbidt. 10 Toen zei Jezus tegen hem: Ga weg, satan, want er staat geschreven: De Heere, uw God, zult u aanbidden en Hem alleen dienen. 11 Toen liet de duivel Hem gaan; en zie, engelen kwamen en dienden Hem."
Het is kort en krachtig weergegeven en elk woord is raak. De lessen die hierin opgesloten liggen, mogen ons niet ontgaan. Satan vraagt driemaal aan Christus om iets te doen (!) op basis van één of twee Bijbelteksten. De eerste vraag slaat direct op de levensbedreigende omstandigheden waarin Christus verkeert: het gaat over brood na veertig dagen vasten. Satan komt dan met een heel klein Bijbeltje. Let dan op het antwoord van Christus: "Er staat geschreven: Niet alleen van brood zal de mens leven (- brood redt een mensenleven niet, zijn leven zal eens toch eindigen met de dood -), maar van alle woord dat uit de mond van God uitgaat" (vgl. "Het Woord is levend en krachtig ...", Hebr. 4:12a; "In het Woord was leven ...", Johannes 1:4a en "Heel de Schrift is door God ingegeven en is nuttig om daarmee te onderwijzen...", 2 Tim. 3:16a).
Bij zijn tweede vraag zegt satan ook (imitatie): "Er staat immers geschreven...". Let wel: zó argumenteert satan! Christus antwoordt: "Er staat ook geschreven ..."; een tweede verwijzing naar heel de Schrift. Een halve waarheid kan een hele leugen zijn. Na de derde vraag van satan weert Christus zijn aanval af met een derde "Er staat geschreven ...".
In Efeziërs 6 schrijft Paulus over de wapenrusting van God. In het hierboven geciteerde Schriftgedeelte zien we een prachtige illustratie van hoe voortreffelijk deze wapenrusting werkt!
Teruggaande naar de hier besproken tekst (1 Kor. 1:20): de vierde vraag is ook het antwoord op de vorige drie: God heeft de wijsheid van deze wereld tot dwaasheid gemaakt. Voor ´wereld´ staat in het Grieks: kosmos, dat is de gehele schepping, de hemelen en de aarde. Er is geen wijsheid uit de schepping, in alle gedachten en woorden die daarin geproduceerd zijn. Alle -ismen (kapitalisme, socialisme, liberalisme, enz.), (grond)wetten / rechten en alle religie, bevatten uiteindelijk geen wijsheid. Er zit niets verstandigs in. Paulus spreekt in Romeinen 8:20 van de zinloosheid (vruchteloosheid / ijdelheid) van de schepping. Het woord ´schepping´ hier is de vertaling van het Griekse ktisis: schepping, schepsel, creatie, creatuur. Het spreekt van het geschapene. Achter het geschapene staat de Schepper, God, Die Zich als zodanig geopenbaard heeft in het eerste Bijbelvers: "In het begin schiep God de hemelen en de aarde". De belofte die daarin ligt, is dat Hij niet verlaat wat Zijn hand begon. De zinloosheid is dus niet het laatste woord. Dat blijkt ook wel als we nauwkeurig lezen wat Paulus daarover schrijft: "Want de schepping is aan de zinloosheid onderworpen, niet vrijwillig, maar door hem die haar daaraan onderworpen heeft, in de hoop dat ook de schepping zelf zal bevrijd worden van de slavernij van het verderf om te komen tot de vrijheid van de heerlijkheid van de kinderen van God" (Rom. 8:20 en 21).
Er is sprake van een onderworpen zijn aan de zinloosheid en slavernij van het verderf (N.B.G.-vertaling: dienstbaarheid aan de vergankelijkheid). Hieraan komt echter een einde: de schepping zal bevrijd worden. Als er sprake is van onderwerping en slavernij, is er ook een macht of zijn er machthebbers waaraan de schepping onderworpen is. Deze macht zal dus uitgeschakeld, teniet gedaan worden. Uit de hierna aangehaalde teksten, waarin over deze eeuw gesproken wordt, blijkt wie deze macht uitoefent. Het blijkt in hoogste instantie de persoon te zijn die we reeds herkenden in de redetwister van deze eeuw.