Inmiddels is het eerste boek over de aanslag verschenen: ‘MH17, de Doofpotdeal’. De titel suggereert onvrede met de gang van zaken rond het onderzoek en dat klopt. De auteur is Joost Niemöller (1957), schrijver en journalist. Hij was o.a. redacteur bij HP/De Tijd en De Groene Amsterdammer. Zijn roman Wraak! werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. Niemöller geeft veelvuldig commentaar op radio en tv en is een van Neerlands meest invloedrijke bloggers.
Niemöller is alles behalvIn de e te spreken over het optreden van de Nederlandse overheid, de Onderzoeksraad voor Veiligheid en het Openbaar Ministerie. Zijn sombere vermoeden is:
“We zullen de waarheid over de toedracht en de daders waarschijnlijk nooit te weten komen”.
‘Onderste steen komt niet boven’
Onder deze titel schreef Niemöller in de Volkskrant o.a. het volgende:
Het onbehagen en de frustratie over MH17 lijkt in Nederland, drie maanden na de aanslag, steeds meer te groeien. De woede richt zich op de regering die maar niet in staat lijkt de bevrijdende antwoorden over het daderschap te geven. Dat kwam voor het eerst tot uiting toen minister Timmermans sprak over het zuurstofkapje bij een van de slachtoffers. Weet dit kabinet veel meer dan het zegt?
Er was ook iets beloofd. De onderste steen moet boven, zei premier Rutte op de dag na de crash. Maar we hebben nog niet eens de bovenste steen gezien. Op Kamervragen naar de feiten achter de aanslag antwoordt het kabinet nu met: laten we eerst het onderzoek afwachten. Dan kunnen we lang wachten. De Onderzoeksraad komt over een jaar met een rapport waarin niets gezegd zal worden over een dader, want dit past niet bij de opzet van de Raad. Van het OM weten we alleen dat het onderzoek is gestart en dat men zoekt in de richting van een raket. Maar voor het echte, structurele, onderzoeksprobleem, gecreëerd door deze regering, is geen aandacht.
(Geheime) afspraken
Oekraïne was de eerst aangewezen partij om het onderzoek te doen. Daarover bestaan internationale afspraken, gemaakt door de International Civil Aviation Organisation (ICAO). Na enige dagen van geheim overleg met minister Timmermans in Kiev is het onderzoek 'gedelegeerd' aan Nederland. Door middel van een reeks afspraken. Die afspraken werden aanvankelijk niet vrijgegeven, maar tenslotte toch, terloops, op de website van de Raad geplaatst. Nota bene op hetzelfde moment dat het kabinet aan de Kamer liet weten dat die afspraken nog niet openbaar gemaakt konden worden.
Er staat onder andere in dat Oekraïne en Nederland elkaar verplicht hebben tot volledige informatie-uitwisseling, dat ze elkaar tot geheimhouding kunnen dwingen en dat Oekraïense onderzoekers mee moeten doen aan het Nederlandse onderzoek. Wat de afspraken voor het OM zijn, weten we via een loslippige Oekraïense procureur-generaal, Yuri Boychenko, die op een persbriefing op 10 augustus in Kiev verklaarde dat de landen die de deal getekend hebben - behalve Nederland en Oekraïne ook België, Australië en mogelijk ook Maleisië - ieder vetorecht hebben over de uitvoering van het onderzoek. Als er dus iets uitkomt wat Kiev niet bevalt, dan gaat het onderzoek niet door. Het kabinet zwijgt in alle talen over deze OM-deal.
Rutte heeft zich dus aan Kiev uitgeleverd. Het onderzoek kan eigenlijk maar één uitkomst hebben: de separatisten hebben het gedaan.
Dadervinding onmogelijk
Meer in het algemeen is het sowieso de aard van dit soort aanslagen die het onmogelijk maakt vast te stellen wie de dader geweest is. In de afgelopen zestig jaar kwam het twintig keer voor dat een verkeersvliegtuig uit de lucht gehaald werd bij een militaire actie, meestal per ongeluk. Door een ground-to-airraket of door een straaljager. In al die gevallen werd er buiten de rechtszaal om geschikt. Partijen werden afgekocht. Ook als er geen twijfel was aan het bewijs, zoals in 2001, toen Oekraïne met een raket een verkeersvliegtuig uit de lucht schoot. De politieke belangen wonnen het altijd van de waarheid. Zo zal het nu ook weer gaan.
De frustratie van de Nederlanders is in de internationale politiek geen factor van belang. Maar hier zou de premier van Nederland geen genoegen mee moeten nemen!
In deze video beantwoordt Niemöller 7 vragen over de MH17.
Bron: volkskrant.nl