Als het na de ‘huwelijksnacht’ licht wordt, blijkt Lea door oom Laban aan Jakob gegeven te zijn. Daar heb je dan zeven jaar voor gewerkt! Laban zegt dat dit de gewoonte is. Eerst wordt de oudste dochter uitgehuwelijkt en daarna de jongste.
Jakob besluit dan nog maar zeven jaar voor zijn oom te werken en dan krijgt hij Rachel tot vrouw. Als toegift verwerft Jakob ook nog twee slavinnen: Zilpa bij Lea en Bilha bij Rachel, maar dan zijn we ondertussen dus wel veertien jaar verder.
Genesis 29:31 zegt: “Toen de Heere zag dat Lea minder geliefd was, opende Hij haar baarmoeder; Rachel daarentegen was onvruchtbaar”. De Heere God bemoeit Zich rechtstreeks met het dubbele huwelijk en gunt Lea vier zonen: Ruben, Simeon, Levi en Juda.
En al die jaren blijft Rachel onvruchtbaar en baart niet. Zij wordt jaloers op haar zus, zo lezen we in Genesis 30:1. Ze geeft Jakob de schuld, want ze zegt: “Geef mij kinderen en zo niet dan sterf ik”. Alsof Jakob er iets aan kan veranderen en dat zegt hij haar ook onomwonden: “Neem ik soms de plaats in van God, Die jou de vrucht van de schoot heeft onthouden?”
Dat is klare taal waaruit blijkt dat Jakob precies weet hoe het werkt. Vervolgens biedt Rachel hem haar slavin Bilha aan en zij baart wel en de naam van de nieuwe zoon is Dan. Deze geschiedenis herhaalt zich en Bilha baart een tweede zoon. Hij wordt Naftali genoemd, want, zo zegt Rachel, “Ik heb een zware strijd met mijn zuster gevoerd en ik heb ook gewonnen”. Dat dit voor Rachel toch wat weinig voldoening geeft, blijkt later.
Ondertussen, zo lezen we in de volgende verzen, is Lea niet opnieuw zwanger geworden en ook zij brengt haar slavin Zilpa bij haar man en ziedaar, er wordt wederom een zoon geboren die de naam Gad kreeg. Ook deze geschiedenis herhaalt zich en Zilpa baart aan Jakob een tweede zoon die de naam Aser ontving.
De gezinssituatie is nu als volgt:
- Vier zonen bij Lea: Ruben, Simeon, Levi en Juda.
- Geen kinderen bij Rachel.
- Twee zonen bij Bilha: Dan en Naftali
- Twee zonen bij Zilpa: Gad en Aser.
Ruben
Jakob is ondertussen vader geworden van maar liefst zeven zonen bij drie verschillende vrouwen. Tot op dat moment had Rachel nog steeds geen kinderen gekregen en dat laat haar kennelijk niet onberoerd. Het is in de dagen van de tarweoogst dat Ruben het veld ingaat en terugkomt met vruchten waaraan bijzondere eigenschappen worden toegedicht: liefdesappels.
Ruben brengt ze bij zijn moeder Lea. Hij is kennelijk op de hoogte van haar wens om nog meer kinderen te krijgen. Rachel ziet wat Ruben aan haar zuster brengt en vraagt aan haar of zij ze mag hebben. Dat schiet bij Lea in het verkeerde keelgat en ze zegt: “Is het niet genoeg dat je me mijn man afgenomen hebt? Moet je ook nog de liefdesappels van mijn zoon nemen?” (vs. 15).
Wat zijn precies liefdesappels?
In de Statenvertaling lezen we het woord Dudaim en in de HSV staat: ‘liefdesappels’. De Engelse King James heeft hier ‘Mandrakes’ en de Duitse Elberfelder ‘Dudaim’, met als verklaring: ‘Das sind die Früchten der Alraune’. De Alruin dus, een bekend plantengeslacht in Nederland.
In de Septuaginta staat hier: ‘Mandragora’. In de Hebreeuwse grondtekst wordt het woord ‘doewday’ gebruikt en dit woord komt 5 keer voor in het Oude Testament, namelijk in Genesis 30:14,15 en16; Hooglied 7:13 en Jeremia 24:1. Het is vier keer vertaald met liefdesappels en alleen in Jeremia 24:1 met ‘mand’.
Men gebruikte de bewuste plant om er een liefdesdrank van te maken en men was er van overtuigd dat het de vruchtbaarheid van vrouw bevorderde. Alruin werd vroeger ook Alb-Runa genoemd. ‘Alb’ komt van Elf(je) en ‘Runa’ van geheimen of chaos. Een Elf(je) die geheimen kent.
Alruin
Er worden nog veel meer eigenschappen aan deze plant toegedicht maar de belangrijkste is toch wel het verwekken van nageslacht. Van de wortels van deze Alruin werden dus ‘minnedrankjes’ gemaakt.
In deze zin wordt het ook in Hooglied 7:13 gebruikt: “De liefdesappelen geven hun geur en aan onze deuren hangen allerlei kostelijke vruchten”.
De plant vormt een rozet van grote bladeren waaruit paarse bloemen omhoogsteken. De wortels van de Alruin zijn zeer breed vertakt en daarom is de plant moeilijk uit te graven. In oude legendes wordt het ook ten stelligste afgeraden voor een mens om de plant zelf uit te graven. Het verhaal gaat dat de persoon in kwestie dat niet zou overleven. Er wordt aangeraden om een stuk touw om de plant te binden om vervolgens een hond het uit de grond te laten trekken. Maar ook de hond gaat dat niet overleven!
Delen van de plant werden ook gebruikt als talisman, zgn. ‘Alruinmannetjes’. De wortels schijnen de vorm van een man te hebben of zelfs van het mannelijke geslachtsdeel. Hieronder een heel oude afbeelding van de Alruin waarin we inderdaad met een beetje goede wil de figuur van een mens kunnen ontdekken.
Hoe het verder ging
Het was dus algemeen bekend wat het effect van deze liefdesappels was en misschien is Ruben wel speciaal ernaar op zoek geweest voor zijn moeder. Rachel ziet kennelijk waar Ruben mee thuis komt en ze stelt aan Lea een ruil voor. Als zij de liefdesappels krijgt, mag Lea een nachtje bij Jakob slapen.
Kennelijk was het de gewoonte van Jakob om alleen met zijn zeer beminde Rachel het bed te delen die hem echter nog steeds geen kinderen had gebaard. Maar het voorstel gaat door en Lea beland die nacht bij Jakob in bed.
Dat Lea op nog meer kinderen hoopt, blijkt uit het volgende: “En God verhoorde Lea; zij werd zwanger en baarde Jakob een vijfde zoon” (Gen. 30:17). “Toen zei Lea: God heeft mij beloond, omdat ik mijn slavin aan mijn man gegeven heb. En zij gaf hem de naam Issaschar” (vs. 18).
En Lea werd opnieuw zwanger en zij baarde Jakob een zesde zoon. Lea zei toen: “God heeft mij, ja mij, een mooi geschenk gegeven; ditmaal zal mijn man bij mij omen wonen, want ik heb hem zes zonen gebeerd. En zij gaf hem de naam Zebulon” (vs. 20). Daarna baart Lea nog een dochter, genaamd Dina.
Ondertussen bidt en hoopt Rachel ook nog steeds op kinderen, zo lezen we in Genesis 30:22 en God opende haar baarmoeder en zij kreeg een zoon die Jozef werd genoemd: “Toen zei ze, God heeft mijn schande weggenomen! Zij gaf hem de naam Jozef en zei: Moge de Heere mij nog een zoon geven” (vs. 23).
Rachels dood
Daarna breekt er een turbulente tijd aan rond het gezin van Jakob en die duurt zes jaar. Er gebeurt er van alles, maar pas in Genesis 35:16 wordt melding gemaakt dat Rachel nog een kind verwacht. De geboorte is zeer problematisch en… ze overleeft het niet. Het gebeurt onderweg bij Bethlehem (= broodhuis) in de velden van Efratha, waar later ook Iemand geboren zou worden Die (wereld)geschiedenis zou schrijven!
De vroedvrouw noemt de zoon die geboren wordt: Ben-Oni. Maar Jakob is het daar niet mee eens en noemt zijn zoon: Benjamin.
Twaalf zonen
Al met al een opmerkelijke geschiedenis waarvan ons alles tot in details wordt verhaald. Jakob heeft intussen een groot gezin:
- Zes zonen van Lea: Ruben, Simeon, Levi, Juda, Issaschar en Zebulon en een dochter, genaamd Dina.
- Twee zonen van Rachel: Jozef en Benjamin.
- Twee zonen van Bilha: Dan en Naftali.
- Twee zonen van Zilpa: Gad en Aser.
Totaal dus twaalf zonen en een dochter.
De betekenis van de namen
Jakob | Hij houdt de hiel vast; hij bedriegt |
Laban | Wit |
Lea | Bezorgd of uitgeput |
Ruben | Zie, een zoon |
Simeon | Horende |
Levi | Loyaliteit; verbonden |
Juda | Geloofd of geprezen |
Issaschar | Hij zal mijn beloning zijn |
Zebulon | Woning of verblijfplaats |
Dina | (vrouwelijke) rechter |
Zilpa | Druppel |
Gad | Voorspoed |
Aser | Gelukkig of gezegend |
Rachel | Ooi |
Bilha | Zwakheid |
Dan | Hij die recht verschaft |
Naftali | Mijn worsteling |
Jozef | De Heere voegt toe |
Ben-oni | Zoon van mijn ongeluk of ondergang |
Benjamin | Zoon van mijn rechterhand |
We kunnen de moeite en de strijd, maar ook de blijdschap en de dankbaarheid van beide vrouwen aflezen in de betekenis van de namen van hun kinderen.
Conclusie
Die liefdesappels, wat moeten we ermee? Of zo’n liefdesdrank nou helpt in de praktijk of niet, dat doet eigenlijk niet echt ter zake en natuurlijk heeft het te maken met (bij)geloof. Lea en Rachel wilden beiden heel graag kinderen. Ze bidden daar ook om en God laat Zich verbidden en verhoort op Zijn tijd. Dat is wat we leren uit deze bewogen geschiedenis uit het leven van Jakob en zijn vrouwen.
De mens wikt en weegt, en probeert alles naar zijn hand te zetten en laat daarbij geen middel ongebruikt. Maar God is de Regisseur die bepaalt of er iets gebeurt en zo ja wat, en wanneer het gebeurt. God komt tot Zijn doel en dat doel is hoger dan een eenvoudige menselijke kinderwens, hoe begrijpelijk ook. Zo gaat het steeds in de Bijbel. God weet wat de overleggingen van ons hart zijn, maar Hij wil toch ook wel graag dat we dat aan Hem persoonlijk bekendmaken. Dat deden Lea en Rachel allebei en dat mogen ook wij gewoon in praktijk brengen.
Filippenzen 4:6 zegt: “Wees in geen ding bezorgd, maar laat uw verlangen in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend worden bij God”.
Gewoon doen!