Het is in het verleden gebeurd dat iemand op deze manier pardoes de verkeerde kant uitging. Te weinig opgelet, te veel vertrouwd op de voorganger.
Nu gaan we in AMEN geen verkeersproblemen behandelen of rijles geven, dat snapt u wel. Ik noemde het slechts als voorbeeld voor wat er in het geestelijk leven kan gebeuren.
Ik heb in de loop der tijd gemerkt dat er heel wat gelovigen zijn die er in hun geestelijk leven eenzelfde, gemakzuchtige tactiek op na houden. Ze zijn aangesloten bij een kerk of groep en varen blind op de gewoonten van die club en/of de koers van de voorganger, want die heeft er tenslotte voor doorgeleerd. Maar, o wee! Slaat die voorganger een verkeerde weg in of botst hij op een obstakel dan treft de rest hetzelfde lot. En ja, dan is het vervolgens makkelijk om de voorganger de schuld te geven: ‘wisten wij veel?’ Deze gang van zaken is verwerpelijk. Domweg blindvaren op de één of andere persoon die voorgaat en/of leiding geeft, is bepaald niet slim.

Gelovigen in Berea
Kijk naar de Bereërs die in Handelingen 17:10 worden geroemd. Zij hoorden de boodschap van Paulus en hij zegt dat ze ‘edeler van gezindheid’ waren dan de gelovigen in Thessalonica, “… want zij ontvingen het Woord met grote bereidwilligheid en onderzochten dagelijks de Schriften om te zien of die dingen zo waren.” Ze waren zo slim om te kijken of die boodschap overeen kwam met wat God tevoren in het Oude Testament had laten vastleggen (vgl. 1 Kor. 15:1-4). Die verstandige Bereërs hadden geen complete Bijbel zoals wij die vandaag hebben, maar mogelijk slechts een paar boekrollen en die waren niet altijd voor iedereen ter inzage.
Natuurlijk zijn we God dankbaar dat Hij ons broeders geeft die talenten hebben gekregen om met het Woord te dienen en ons in veel dingen voor te gaan, maar dit zijn en blijven toch ook maar gewoon feilbare mensen.

Verstand
God heeft ons het verstand gegeven om de Waarachtige te kennen. Dit is te lezen in 1 Johannes 5:20 en 21: “Maar wij weten dat de Zoon van God gekomen is en ons het verstand heeft gegeven om de Waarachtige te mogen kennen; en wij zijn in de Waarachtige, namelijk in Zijn Zoon Jezus Christus. Die is de Waarachtige God en het eeuwig leven. Die is de Waarachtige God en het eeuwige leven. Lieve kinderen, wees op uw hoede voor de afgoden. Amen.”
Hier staat niet dat God alleen aan predikanten het verstand heeft gegeven maar aan iedere gelovige persoonlijk, aan u en mij dus. Dat is reden tot grote dankbaarheid en laten we er samen ernst mee maken om Gods persoonlijk brief aan ons te bestuderen, liefst met pen en papier ernaast (of een beetje moderner: toetsenbord en scherm).
Het is zo schitterend om zelf dingen te ontdekken. Je onthoudt het beter en kunt het daarna, waar nodig, ook beter aan anderen overdragen. Een groot componist zei eens dat het beter voor je muzikale ontwikkeling is om zelf te proberen blokfluit te spelen dan om naar een concert te gaan van de beste orkesten ter wereld.
Ik moet u bekennen dat ik soms mijn hart vasthoud als ik merk dat oprechte medegelovigen klakkeloos dingen overnemen van hun voorganger(s), zonder zelf de Bijbel open te doen, te lezen wat er staat en te controleren of het allemaal waar is.
Laten we danken en bidden voor de voorgangers die ons gegeven zijn en die de moeite nemen voor te gaan. Dat is beslist geen gemakkelijke taak, er komt soms ongenuanceerde kritiek. Laten we vooral iedere dag weer de voorgangers, verkondigers en leraars aan onze hemelse Vader opdragen. Ze krijgen soms veel voor hun kiezen, dus laten we ze positief kritisch begeleiden en bijstaan waar dat nodig is. En de vinger aan de pols houden of we samen de juiste weg ingeslagen zijn. Steeds maar weer keuzes maken met de vaste overtuiging dat God ons het verstand heeft gegeven om de Waarachtige steeds beter te leren kennen en ons door Woord en Geest inzicht wil geven in Wie Hij is en wat Hij doet.

Onderzoek
Als we de kerkgeschiedenis bekijken, zien we dat de kerk regelmatig onvoorstelbaar de mist in ging en op dood spoor terecht kwam. Het is van alle tijden dat al of niet geleerde mensen het beter menen te weten dan wat God in Zijn Woord zegt. Zelfs voorgangers, en dat was ook al in de tijd van de Heere Jezus (zie Matt. 15:6, 22:29, 23:13, e.a.). Zij stuurden de mensen regelrecht het ‘geestelijke’ ravijn in.
Daarom: lees en onderzoek de Bijbel (ook) zelf. Koop eventueel een concordantie (hierin staan Bijbelwoorden en waar ze voor komen), een Bijbels namenboek, een Bijbelse encyclopedie, commentaren, boeken over Bijbelse onderwerpen, e.d. Gebruik ze als hulpmiddelen naast Gods Woord. En bezoek Bijbelstudies om samen met anderen Gods Woord te onderzoeken.
Op die manier bezig zijn met de Bijbel maakt het zo veel rijker , waardoor het Woord een (nog) diepere betekenis krijgt. Onze hemelse Vader komt steeds meer schitterend tevoorschijn, evenals de persoon en het werk van Christus. En… je wordt er zo blij van!

Voorbeeld: de gelovige Schriftgeleerde
In Mattheüs 13:52 lezen we het volgende: “Daarom, iedere Schriftgeleerde, in het Koninkrijk der hemelen onderwezen, is gelijk aan een heer des huizes die uit zijn voorraad nieuwe en oude dingen tevoorschijn haalt.” 
Deze Schriftgeleerde is iemand die goed op de hoogte is met Gods Woord, lees: het Oude Testament. Deze man kent dus de Schriften, de Wet, de Psalmen en de Profeten. Hij weet wat er al vervuld is en wat nog niet. Het leeft voor hem, hij is er dagelijks mee bezig.
Hij heeft respect voor de Schepper en leeft in de verwachting van de Messias. Het kan niet anders dan dat hij daar ook contacten over heeft met medegelovigen. Als het goed is, komen ons -gelovigen- hierbij enige zaken bekend voor.
Deze Schriftgeleerde heeft ook nieuwe dingen geleerd. Hij is ook onderwezen in een splinternieuwe boodschap. Hij kende de hele geschiedenis van de afgelopen 4000 jaar, beschreven in Genesis tot Maleachi. Hij wist ook wel van de periode van 400 jaar van Maleachi tot Johannes de Doper, waarin God niets van Zich heeft laten horen. Hij wist ook waarom God op deze manier handelde: het volk had God verlaten.
Maar in de hele periode van het Oude Testament had deze nieuwe boodschap die hij nu hoorde nog nooit geklonken. Dat ‘bekeer u’ kende hij wel en dat lezen we wel vaker in het Oude Testament.
De Heere vergelijkt deze Schriftgeleerde met de heer van een huis (Gr. oikodespotes). Hij is niet alleen eigenaar van een huis, maar heeft ook een omvangrijke huishouding: familie, slaven en bedienden. Een hele verantwoordelijkheid dus, want hij moest hen allemaal ook onderhouden. Als vermogend mens kon hij oude en nieuwe dingen uit zijn voorraad (of, zoals de SV: schat) tevoorschijn halen.

Koninkrijk der hemelen
Met zo iemand vergelijkt de Heere Jezus deze Schriftgeleerde. De nieuwe boodschap was: “Bekeer u want het Koninkrijk der hemelen is nabijgekomen.”
Het Koninkrijk der hemelen was dus kennelijk een toekomstige, nieuwe bestuursvorm die nogal verschilde van de bestaande. Als die geleerde nadacht over de bestaande politieke en economische situatie van zijn vaderland, dan was een verandering wel dringend noodzakelijk. De Joden waren niet meer baas in eigen land, maar onderhorig aan een vreemde mogendheid, de Romeinen.
Ze hadden als gevolg daarvan geen eigen zeggenschap meer en geen eigen munt. Ze hadden weinig meer te vertellen in eigen land en de tempel die er stond was een gift van de ongelovige Herodes. Hij probeerde de Joden te paaien door er een surrogaat tempel neer te zetten zonder al de prachtige koperen en gouden voorwerpen die ooit op Gods bevel waren gemaakt door bekwame vaklieden.
Vroeger was Israël veel groter geweest en er hadden twaalf stammen gewoond. Historisch was de glorietijd van koning David en Salomo. Dat waren nog eens tijden. Daar was niets meer van over. Tien van de twaalf stammen waren al ruim 700 jaar eerder voor straf in ballingschap gestuurd en wat er van hen geworden was, wist hij ook niet goed.
Ongetwijfeld wist hij van Jezus van Nazareth die met Zijn volgelingen het land doortrok en veel bekijks en gehoor kreeg. Ze noemden Hem ‘Jezus van Nazareth’ maar het was wel bekend uit de boekrol dat Hij uit Bethlehem zou komen. Hij wist het zeker want het stond in de boekrol van de profeet Micha: “En u, Bethlehem-Efrata, al bent u klein onder de duizenden van Juda, uit u zal Mij voortkomen Die een Heerser zal zijn in Israël. Zijn oorsprongen zijn van oudsher, van eeuwige dagen af” (5:1).
En het gerucht ging dat die Jezus inderdaad in Bethlehem geboren was tijdens de laatste volkstelling van keizer Augustus.
Hij geloofde dat wel en hij werd er blij van. Zou het dan werkelijk gaan gebeuren? Was Jezus de lang verwachte Messias? De Verlosser die blijvend verlossen zou? Een man die werkelijk weer op de troon van David zou zitten in Jeruzalem? Zou Hij echt een heerser gaan worden in Israël?
Zo had hij dat ook al gehoopt toen hij in Jeremia 50:34 las: “Maar hun Verlosser is sterk, HEERE van de legermachten is Zijn Naam. Hij zal hun rechtszaak zeker voeren, omdat Hij het land tot rust zal brengen, maar de inwoners van Babel doet Hij sidderen.” Dat zou wat zijn zeg, Jezus, de beloofde Messias en Verlosser. Hij ging absoluut al die oude profetieën nog eens weer doorlezen en bestuderen. Wie weet wat er allemaal nog meer voor moois uit tevoorschijn komt.
En nu klinkt daar ook nog die nieuwe boodschap. Het ‘bekeer u’ had in het Oude Testament honderden malen geklonken, maar altijd zonder de (nieuwe) toevoeging ‘want het Koninkrijk der hemelen is nabij.’ Er ging dus iets gebeuren, er stond iets nieuws te komen en daar ging hij over nadenken met de Oudtestamentische kennis in zijn bagage.
De Schriftgeleerde uit Mattheüs 13 moet wel een enorme geestelijke opleving hebben gekend door het geloven van die nieuwe boodschap. Hij is ongetwijfeld weer eens goed gaan nadenken over al die dingen die hij al wist en langzaam ging hij inzien dat er nieuwe betekenissen in zitten. De schellen vielen van zijn ogen toen hij de profetieën opnieuw bestudeerde en overdacht. Het onderwijs gaf hem nieuwe vergezichten uit het Woord. Er ging een nieuwe wereld voor hem open. Nu kon hij, ook ten behoeve van zijn leerlingen, oude en nieuwe dingen tevoorschijn halen uit zijn ‘voorraad’, zijn geestelijke bagage.
Hij wist wel dat er prachtige beloften en profetieën waren over nieuwe dingen, onbegrijpelijke dingen. En hij had vertrouwen in God dat het allemaal wel duidelijk zou worden. Die tijd was nu gekomen!

Wat leren we hiervan?
Zorg dat je voorraad hebt. Dat heb je zelf in de hand. Zorg dat je de Bijbel leest en bestudeert, zodat je Gods Woord steeds beter leert kennen. De hele Bijbel is gegeven als onderwijs van God (2 Tim. 3:16). Maak gebruik van eerder genoemde hulpmiddelen en vertrouw vooral ook op de leiding van Gods Geest. Mocht het dan mistig worden, dan hoef je niet (meer) op het achterlicht van je voorganger te rijden, maar vind je zelf de juiste weg. Dat mag je van je hemelse Vader verwachten. Paulus schreef aan zijn geestelijk kind en opvolger in de dienst van God: “Denk na over wat ik zeg, maar laat de Heere u inzicht geven in alle dingen” (2 Tim. 2:7).
Na de boodschap en onderwijzing van het Koninkrijk is er een nieuwe tijd gekomen. Het Koninkrijk is verborgen en God is nu bezig met een prachtig werk: de uitroeping van de Gemeente, het Lichaam van Christus. Ook voor ons komen er nu oude en compleet nieuwe dingen tevoorschijn. En die mogen we dan ook weer met anderen delen.
Er gaat een hele nieuwe wereld open, een wereld van rust en zekerheid. Een wereld met nieuwe hoop en toekomstvisie. Je gaat ontdekken in welke tijd je nu leeft en welke kant het opgaat. Je kunt gebeurtenissen in de wereld plaatsen en weet waarom ze gebeuren. Je leert dat er een happy-end is. Dat de leden van de Gemeente een hemelse toekomst hebben en dat het uiteindelijk ook goed komt met Israël en de volkeren. Je leert Gods plan kennen in al z’n facetten, tot en met de openbaring van nieuwe hemelen en een nieuwe aarde!

De Bijbel 
Wij hebben gelukkig een Bijbel in onze eigen taal en dat is zeker niet bij alle volken op dit moment het geval. Die Bijbel is nog niet zo heel veel jaren voor de gewone man beschikbaar en betaalbaar. De Statenvertaling was de eerste Nederlandse vertaling en werd pas 400 jaar geleden voltooid. Lang niet iedereen kon toen zo’n lijvig Boek betalen. Daar kwam nog bij dat de kerkleiders de gewone man verboden om in die Bijbel te lezen. Die gewone man/vrouw, de leek, zou het wel van hogerhand vernemen. De Bijbel is eigenlijk pas de laatste twee, driehonderd jaar voor iedereen beschikbaar in onze eigen Nederlandse taal. Dus laten we onze handen dichtknijpen dat we een overvloed aan Bijbelse informatie tot ons kunnen nemen en voortdurend onze geestelijke voorraad kunnen aanvullen. En dat is nodig, want ook hier geldt: stilstand is achteruitgang.

En… dat ‘achterlicht rijden’ dan? We laten ons graag leiden door onze voorgangers, voor zover ze toegewijd en betrouwbaar zijn. Maar we zijn niet gemakzuchtig en blijven alert. Net als de mensen in Berea gaan wij zelf hetgeen zij leren na in Gods Woord om te zien of die ‘dingen’ zo zijn. En mocht een voorganger onverhoopt de verkeerde afslag nemen, dan laten we ons niet verrassen en gaan gewoon verder in het rechte spoor, mist of geen mist!