Jezus zegt: “Volg mij”
In de Evangeliën wordt op negen plaatsen verslag gedaan van Jezus die één of meer mensen oproept om Hem te volgen. Laten we eens een paar van die teksten nader bekijken. Mattheüs 9, vers 9: “En Jezus ging vandaar verder en zag iemand in het tolhuis zitten, die Mattheüs heette; en Hij zei tegen hem: Volg Mij! En hij stond op en volgde Hem.” Uit de context is op te maken dat Jezus samen met Mattheüs naar zijn huis wilde gaan; een samen-op-weg-gaan zoals wij dat ook doen als we bij iemand worden uitgenodigd. Johannes 8, vers 12: “Jezus dan sprak opnieuw tot hen en zei: Ik ben het Licht der wereld; wie Mij volgt, zal beslist niet in de duisternis wandelen, maar zal het licht van het leven hebben.” En Markus 8, vers 34: “En toen Hij de menigte met Zijn discipelen bij Zich geroepen had, zei Hij tegen hen: Laat wie achter Mij aan wil komen zichzelf verloochenen, zijn kruis opnemen en Mij volgen.” Beide uitspraken hebben hier een geestelijk karakter. Jezus bedoelt hier: Hem volgen in Zijn gedachtengoed. De hele context wijst hierop.

Volgen
In deze drie citaten (en in de overige zes: Matt. 10:38, 16:24, Joh. 1:44, 12:26, 21:22 en Luk. 5:27) staat in de grondtekst steeds hetzelfde woord: ‘akoloutheō’. Dit woord heeft de betekenis van: iemand volgen die vooraan gaat, zich bij hem voegen als zijn begeleider, hem vergezellen; maar ook: om je als discipel bij een ander te voegen, iemands volgeling (discipel) zijn of worden. Letterlijk staat er: Zich samen op dezelfde weg bevinden.
Dit ‘volgen’ wat Jezus hier bedoelt, is het volgen van Hem op dat moment. Samen met Hem dezelfde weg gaan. Om te beginnen met het lichamelijke volgen, zoals de discipelen deden. Maar ook Jezus volgen op Zijn geestelijke weg. En de geestelijke weg die Jezus bewandelde, was die van een Jood tussen zijn volksgenoten. Jezus heeft immers gezegd: “Hij antwoordde en zei: Ik ben alleen maar gezonden naar de verloren schapen van het huis van Israël” (Matt. 15:24). Het volgen van Jezus in deze context is dan ook gericht aan de verloren schapen van Israël. Het volk was van God los en Jezus riep het volk Israël ook op om weer terug te keren naar Hem. “Van toen af begon Jezus te prediken en te zeggen: Bekeer u, want het Koninkrijk der hemelen is nabijgekomen” (Matt. 4:17). 
We zien dus dat de oproep van Jezus om Hem te volgen gezien moet worden in de tijd. De oproep is gericht aan het volk Israël dat afgedwaald was van God. De oproep in díe zin is dan ook niet gericht aan ons, heidenen in deze tijd. Maar dat weerhoudt ons er natuurlijk niet van om toch een geestelijke les te trekken uit die oproep. Het geschrevene gaat weliswaar niet over ons, maar is wel degelijk ook voor ons! We mogen leren dat door goed naar de Heere Jezus te kijken en te proberen Zijn handelen te begrijpen wij daarin een richtsnoer mogen zien voor ons leven. Jezus leefde intens met Zijn Vader. Hij kende de Schrift en zag om naar de mensen om Hem heen. Ook wij worden opgeroepen om heel dicht bij onze Vader te leven. We kunnen dit doen door het Woord tot ons te nemen en in gebed tot God te gaan om zo die persoonlijke relatie door Jezus met God te verstevigen.

Wie moeten we dan volgen?
Het volk Israël heeft velen gekend, die het moest volgen. Mozes, profeten en koningen moesten het volk de weg wijzen. Het volgen was en is dus niet voorbehouden aan één persoon. Laten we daarom ook eens kijken of we nog meer personen in het Woord kunnen vinden die mensen oproepen om te gaan volgen. We richten ons dan specifiek op de tijd ná het sterven en opstaan van de Heere Jezus, want dan kunnen we die oproep wellicht ook op onszelf betrekken.
In diverse brieven vinden we inderdaad de oproep om mensen na te volgen. Maar dat zijn niet zómaar mensen, dat zijn gelovigen die “door geloof en geduld de beloften beërven” (Hebr. 6:12) of zelfs hele gemeenten, zoals in 1 Thessalonicenzen 2:14 staat: “Want u, broeders, bent navolgers geworden van de gemeenten van God die in Judea zijn, in Christus Jezus.”
Het woord dat hieraan ten grondslag ligt en in verschillende vormen wordt gebruikt, is: ‘mimētēs’, wat zoveel betekent als: ‘een imitator’. In vervoegingen ook: ‘een imitator van anderen’ en ‘imiteren’. Kort gezegd: afkijken en precies zo doen.
Lees ook de teksten 1 Korinthe 4:16, 2 Thessalonicenzen 3:9 en Hebreeën 6:12 er maar eens op na.

Worden er ook namen genoemd? 
We hebben in het voorgaande gezien, dat we worden opgeroepen om gelovigen na te volgen. Een heel specifieke oproep om iemand te volgen, vinden we in Filippenzen 3:17: “Wees met elkaar mijn navolgers, broeders, en houd het oog gericht op hen die zó wandelen, zoals u ons tot een voorbeeld hebt.” Hier roept Paulus de gemeente te Filippi – en dus ook ons! – op om samen navolgers te worden van hem. Maar er wordt niet alleen opgeroepen tot het navolgen van Paulus zelf, we worden erop gewezen om toch ook het oog gericht te houden op hen die Paulus als voorbeeld hebben, zodat wij hèn weer als voorbeeld kunnen nemen. Zo zijn wij dan na-volgers van Paulus. Direct, en ook indirect, door ons oog gericht te houden op hen die Paulus al navolgden. Heel specifiek kunnen we daarbij denken aan Timotheüs en Filemon.

Volgen is een activiteit
Kort samengevat riep Jezus de mensen op om Hem te volgen als Zijn metgezel, als Zijn leerling (discipel). Hij bemoedigde de mensen om de Thora te lezen en te onderhouden op een manier zoals God dat van Israël verwachtte.
Paulus roept ons op het geloof te praktiseren op een manier zoals zijn medegelovigen uit die tijd dat ook deden. Een wijze van wandelen die volledig in lijn ligt met de boodschap van genade en al de hemelse zegeningen. Maar ook een oproep om zó te leven dat ook wij weer een voorbeeld voor anderen mogen en kunnen zijn! In zijn laatste brieven hamert Paulus daar regelmatig op. Zo lezen we bijvoorbeeld in Kolossenzen 3 een mooie handleiding hiervoor met in het bijzonder vers 16: “Laat het woord van Christus in rijke mate in u wonen, in alle wijsheid; onderwijs elkaar en wijs elkaar terecht, met psalmen, lofzangen en geestelijke liederen. Zing voor de Heere met dank in uw hart.“ Hier legt Paulus de nadruk op het Woord. Zelf het Woord tot je nemen, en óók: dat Woord doorgeven! Het na-volgen is dus niet alleen maar ‘consumeren’, maar houdt ook wel degelijk in dat wij het actief moeten doorgeven en ons als ‘na te volgen’ gelovigen moeten opstellen!
In zijn tweede brief aan Timotheüs roept hij hem op om vast te houden aan de gezonde leer. Maar dóór deze oproep van Paulus aan Timotheüs heen mogen ook wij – als navolgers van Paulus en Timotheüs – dit op onszelf betrekken: “Maar ú hebt mij nagevolgd in mijn onderwijs, levenswandel, levensopvatting, geloof, geduld, liefde, volharding… Blijft u echter bij wat u geleerd hebt en waarvan u verzekerd bent, omdat u weet van wie u het geleerd hebt, en u van jongs af de heilige Schriften kent, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof dat in Christus Jezus is. Heel de Schrift is door God ingegeven en is nuttig om daarmee te onderwijzen, te weerleggen, te verbeteren en op te voeden in de rechtvaardigheid, opdat de mens die God toebehoort, volmaakt zou zijn, tot elk goed werk volkomen toegerust.” (2 Tim. 3:10, 14-17)