In Mattheüs 9:1-8 staat de bekende geschiedenis van de verlamde man die door zijn vrienden bij de Heere Jezus werd gebracht. Het is goed om dit Bijbelgedeelte eerst even te lezen! Mattheüs beschrijft deze geschiedenis op zijn eigen manier vanuit zijn perspectief. In het Markus- en het Lukasevangelie staat deze geschiedenis ook, met kleine verschillen - we komen daar in het tweede artikel nog even op terecht. In Mattheüs 9:1 staat: "En nadat Hij in het schip gegaan was, voer Hij over en kwam in Zijn stad. En zie, men bracht een verlamde bij Hem, die op een bed lag". De Heere kwam in Zijn stad: Kapernaüm. In Mattheüs 4:12 en 13 kunnen we lezen dat het inderdaad "Zijn stad" was: "Toen Jezus gehoord had dat Johannes overgeleverd was, keerde Hij terug naar Galilea. Hij verliet Nazareth en ging wonen in Kapernaüm, dat aan de zee lag, in het gebied van Zebulon en Naftali …". De Heer kwam natuurlijk uit Nazareth, daar is Hij opgegroeid en volwassen geworden. En we kunnen er wel van uitgaan dat Hij daar ook tot ongeveer Zijn dertigste geleefd heeft.
Kapernaüm (kfar nachoem) betekent 'het dorp van Nahum' of 'het dorp van de vertroosting'. Dit is een mooie gedachte. Nachoem komt van nacham dat 'troosten' betekent. Troost in de Bijbel komt uiteindelijk van God Zelf. Hij is de Trooster. Toen de Heere Jezus op aarde was en begon met Zijn bediening, is het gegeven dat Hij gaat wonen in Kapernaüm het eerste wat er gebeurt. En daar begint Hij te prediken: "Van toen af begon Jezus te prediken en te zeggen: Bekeert u want het koninkrijk der hemelen is nabij gekomen".

Meer over de troost
Zo bevat het begin van Mattheüs 9 een belangrijke aanwijzing en zien we in de woorden "Zijn stad" als het ware al een wereld voor onze ogen opengaan. Deze geschiedenis staat in het teken van de vertroosting en dit heeft te maken met de prediking dat het koninkrijk der hemelen nabijgekomen is. In dat licht mogen we deze geschiedenis bekijken: het gaat om de Trooster, en om de vertroosting. In het Oude Testament wordt het woord nacham overwegend vertaald met 'troosten'. Maar het is bijzonder dat een werkwoord in het Oude Testament wel tot acht of negen werkwoordsvormen heeft. Deze werkwoordsvormen kunnen nog al uiteenlopen in betekenis. Een voorbeeld: het werkwoord halal - 'loven' of 'lofprijzen' - heeft ook een vorm die 'je als een gek gedragen' betekent. Dit betekent dat er wel een verband tussen beide betekenissen ligt, maar dat je ze niet zomaar één op één met elkaar kunt verwisselen.
Ook nacham kent verschillende vormen. De meest voorkomende heeft de betekenis van 'troosten', maar er is ook een vorm met de betekenis van 'spijt hebben'. Je leest bijvoorbeeld in het Oude Testament dat het de Heere berouwde dat Hij de mens op aarde gemaakt had (Gen. 6:6). Hier is het woord 'berouwen' direct verwant aan het woord nacham, 'troosten'. Wat heeft 'troosten' en 'spijt hebben' met elkaar te maken? Wanneer je ergens spijt van hebt, heb je daar een bepaald gevoel bij. Meestal is dat een verdrietig gevoel, dat zegt dat er iets niet goed zit. Er is iets fundamenteel fout. Het mooie is, dat wanneer God komt met Zijn troost - rechtstreeks of via een broeder of zuster - wordt dit spijtgevoel weggenomen. Daar zit de verbinding tussen troost en spijt hebben. Persoonlijk denk ik dat de grootst mogelijke vorm van spijtgevoel te maken heeft met zonde en zondigen. En zeker als het over zonde 'in het groot' gaat, dan wordt dit inclusief het bijbehorende spijtgevoel weggenomen door vergeving. Dit geldt overigens ook bij conflicten tussen mensen onderling. Stel dat je een ander verkeerd bejegend hebt, dan zit je tot het moment dat de ander tegen je zegt: 'Ik heb het je vergeven' met dat spijtgevoel. En wanneer je vergeven bent, is het weer goed.
God had berouw dat Hij de mens op aarde geschapen had, maar uiteindelijk wordt dit 'berouw hebben' opgelost in de komst van Zijn Zoon - de Trooster - naar deze aarde. In Zijn Zoon zet Hij recht wat door Adam scheef liep. Zo vindt er heling plaats door de troost van God in Christus.

Troost over de dood
Dus de Heere kwam naar deze aarde en ging wonen in het dorp van de trooster. Hij noemt Zichzelf later ook 'de Trooster' (vgl. Joh. 14:16). De Heilige Geest is de Trooster, maar Hij Zelf ook. Als je nadenkt over waar Gods troost het meest uit blijkt en in welk handelen het meest naar voren komt dat Hij werkelijk herstel tot stand heeft gebracht, dan zien we dit met name in Zijn opstanding: herstel vanuit de dood. Als je het werkwoord 'troosten' of het woord 'troost' opzoekt in de Bijbel, zul je ontdekken dat bij de eerste teksten waar dit voorkomt, het steeds iets te maken heeft met de dood. Iemand vindt troost na de dood van een ander. De dood is ook het meest ultieme gegeven van iets dat onvolkomen is. Wanneer je het sterven van iemand in je nabije omgeving meemaakt, merk je dat het zó ongrijpbaar en onwezenlijk is. In Psalm 23 wordt ook over de troost gesproken van Godswege. En ook hier staat het in verband met de dood: "Al ging ik ook door een dal vol schaduw van de dood, ik zou geen kwaad vrezen, want U bent met mij; Uw stok en Uw staf, die vertroosten mij" (vs. 4). Hier gaat het in één vers over zowel de schaduw van de dood als over de vertroosting. David vreest zelfs de dood niet, want "U bent met mij". 'De Heere is in alle omstandigheden - zelfs in de schaduw van de dood - bij mij', zegt David.

De zaligheid van God
In Lukas 3:1-20 lezen we over Johannes de doper, de voorbereider, de wegbereider van de Heere Jezus. Dit speelt zich af net voordat de Heere Jezus begint met Zijn bediening. Daar staat: "En hij kwam in heel de omgeving van de Jordaan en predikte een doop van bekering tot vergeving van zonden, zoals geschreven staat in het boek van de woorden van de profeet Jesaja: De stem van een die roept in de woestijn: Maak de weg van de Heere gereed, maak Zijn paden recht. Elk dal zal gevuld worden en elke berg en heuvel zal geslecht worden; de kromme wegen zullen recht worden en de oneffen tot effen wegen; en alle vlees zal de zaligheid zien die van God komt" (vs. 3-6). De zaligheid van God! Dit is een vooruitzicht, waarmee Johannes de doper verwijst naar de Heere Jezus. Het Lukasevangelie is hier het enige evangelie waarin Jesaja zo uitgebreid wordt aangehaald. En het eindigt dan met de 'zaligheid van God': alle vlees zal de zaligheid van God zien. Deze woorden uit Jesaja komen uit Jesaja 40. Wat is het dan mooi dat Jesaja 40 begint met de woorden: "Troost, troost Mijn volk ...".
Dat de Heere Jezus in Kapernaüm ging wonen, heeft al met al te maken met de troost en met de vertroosting. In Lukas 2 - ongeveer 30 jaar vóórdat Johannes de doper optrad - gaat het over de oude Simeon die in de tempel is met het kindje Jezus in zijn armen. God had al tegen Simeon gezegd dat hij niet zou sterven voordat hij de Christus van de Heere zou zien (vs. 26). Van Simeon wordt ook gezegd dat hij de vertroosting van Israël verwachtte (vs. 25). En dan heeft Simeon op dat moment in de tempel het kindje Jezus in zijn armen. Simeon zegt: "Nu laat U, Heere, Uw dienstknecht gaan in vrede, volgens Uw woord, want mijn ogen hebben Uw zaligheid gezien …" (vs. 29 en 30a). Het gaat over de vertroosting van Israël, het gaat over de Gezalfde van de Heere en het gaat over de zaligheid van God. In Lukas 3:6 staat dat alle vlees de zaligheid van God zal zien. Dit is hetzelfde woord voor zaligheid dat ook in Lukas 2 gebruikt wordt. Wat God betreft, gaat het de goede kant op, dat mag duidelijk zijn.

Vergeving en verlossing
Nu hadden we het met betrekking tot 'troosten' ook al even over de vergeving. Hoe mooi komt dit belangrijke aspect naar voren in Mattheüs 9. In vers 2 staat wat de Heere zegt tegen de verlamde man: "Zoon, heb goede moed, uw zonden zijn u vergeven".
Deze eerste keer dat het werkwoord 'goede moed hebben' in het Nieuwe Testament voor komt, staat het direct in verband met het vergeven van zonden. Wat belangrijk! Vergeving is de basis van en opent de mogelijkheid naar een leven zonder berouw, en vol van de vertroosting van God en een leven vol goede moed!
Vergeving is voor de verlamde de reden die de Heere Jezus geeft om goede moed te hebben (vs. 2). Het is prachtig om in Efeze 1:3 te lezen dat God "ons gezegend heeft met alle geestelijke zegen in de hemelse gewesten in Christus ...". Als je alle zeven aspecten, zoals de uitverkiezing, de voorbestemming, de verzegeling, etc. van deze zegen op een rij zet, blijkt dat het middelste aspect is: "In Hem hebben wij de verlossing, door Zijn bloed, namelijk de vergeving van de overtredingen, overeenkomstig de rijkdom van Zijn genade ..." (vs. 7). De kern van wat God aan de mens geeft aan zegen is de vergeving van je overtredingen. In Kolossenzen 1:14 staat: "... de vergeving van de zonden". Wij hebben onze positie ontvangen in de Geliefde, de geliefde Zoon. In Hem hebben wij de verlossing door het bloed ontvangen, dat is de vergeving van onze overtredingen, dan wel zonden. Dus zowel in Efeze 1:7 als in Kolossenzen 1:14 gaat het over "de verlossing door Zijn bloed".
Denken we aan deze verlossing, dan denken we aan de kruisdood van de Heere Jezus Christus. Hij is gestorven op Golgotha, waar Zijn bloed gevloeid heeft. Daardoor hebben wij de verlossing, de vrijkoping, ontvangen. Dat is de vergeving van overtredingen. Het mooie is dat door die vergeving van je overtredingen, God in principe alles in één keer recht zet, wat fout was. Want door de vergeving van overtredingen maakt Hij het mogelijk dat wij in de gemeenschap met de Hem kunnen leven. We zeggen vaak: 'Ik heb de vergeving van de Heere ontvangen en daardoor is er voor mij een vrije toegang tot Hem'. Op zich niet verkeerd, maar ook wel behoorlijk vanuit onszelf geredeneerd. Het is 'ik' en 'mij'. Maar we moeten niet vergeten, dat het belangrijkste gevolg van de vergeving van onze overtredingen is dat God weer gemeenschap met ons kan hebben! Het gaat er vooral om dat Hij weer met ons omgang kan hebben. Dit kan op basis van de vergeving van de overtredingen, die er is door de verlossing door Zijn bloed. Daarom mogen ook wij te allen tijde vol goede moed zijn.

Slot in de volgende AMEN.