In de Bijbel leren wij God kennen als de Schepper, de Verlosser en de Voleinder. Hij is de Oorsprong, alles is van Hem uitgegaan. Hij is God (Hebr.: Elohim), boven alles verheven en met niets of niemand te vergelijken. De Bijbel spreekt niet alleen over God als Persoon, maar ook over Zijn werken. Het verlossingsplan van God komt in de Bijbel uitvoerig aan de orde. In Efeze 1:11 spreekt Paulus over het "...voornemen van Hem, Die in alles werkt naar de raad van Zijn wil".
Om de openbaring van God, want dat is de Bijbel immers, goed te verstaan, is het noodzakelijk het Woord goed te lezen. Dat wil zeggen, zoals God het bedoeld heeft. Dat betekent, dat we de Schriftwoorden lezen in het verband (of: context), waarin zij door Gods Geest geplaatst zijn en ook rekening houden met de ontvouwing van Gods wonderbare heilsplan. Doen wij dat niet, dan missen wij het doel; dan werkt dat on-eigenlijk Schriftgebruik in de hand. Dat wil zeggen, we lezen de Bijbel anders dan dat God het bedoeld heeft en dat leidt al gauw tot Schriftmisbruik!
De gevolgen daarvan kunnen desastreus zijn, zoals wij in de praktijk vandaag kunnen waarnemen. Zelfs in wat wij noemen 'Bijbelgetrouwe kringen' gaat men nogal eens lichtvaardig met Bijbelteksten en -gedeelten om. Meestal te goeder trouw. Het is met de gemiddelde Bijbelkennis slecht gesteld, helaas. Dat is de herders, leraars, evangelisten (en tegenwoordig ook: publicisten) overigens meer aan te rekenen, dan de 'goe-gemeente' zelf.
Waarom is het nu zo belangrijk om de Bijbel te lezen in overeenstemming met Gods bedoeling?
In de eerste plaats omdat God het zo gewild heeft, kennelijk. Vervolgens omdat wij juist daardoor de rechte kennis ontvangen omtrent God Zelf en de werken die Hij doet. Bovendien gaan we daardoor ook verstaan, dat God in verschillende tijden verschillend handelt, hoewel Hijzelf onveranderlijk is! Wij leren ook onze eigen plaats kennen in het Plan van God als leden van de Gemeente, het Lichaam van Christus. Ja, wij worden dan "tot alle goed werk volkomen toegerust".
Met onderscheid lezen
Als wij de Bijbel lezen moeten wij dus altijd oog hebben voor de context, d.i. het verband waarin bepaalde Schriftwoorden of -gedeelten voor komen. Als wij dat niet doen leidt dat tot een onjuist Schriftgebruik.
Een bekend voorbeeld is de brief van Jakobus. Vele zaken waarover Jakobus schrijft kunnen wij beschouwen als lering voor ons eigen geloofsleven. Toch is de Jakobus-brief gericht aan de "twaalf stammen in de verstrooiing" (zie hs.1:1). Hoe sommigen hier ook iets anders in willen lezen (vgl. bijvoorbeeld - met alle respekt - deze openingsverzen in Het Boek), het staat er duidelijk en klaar! Het is daarom belangrijk deze brief te lezen tegen die achtergrond! Het gaat in de Jakobus-brief niet primair om de Gemeente, het Lichaam van Christus, maar om Israël. Dat betekent, dat wij voorzichtig moeten zijn de inhoud volledig op onszelf toe te passen, als ware zij letterlijk voor ons bedoeld. Vele - meestal praktische - uitspraken zijn inderdaad óók op ons van toepassing; sommige zaken echter moeten wij op hun (door God bedoelde) plaats laten staan (= in de Jakobus-brief, gericht aan de twaalf stammen, primair handelend over Israël), anders doen wij afbreuk aan het gezag van Gods Woord.
Het is heerlijk om Gods Woord te lezen en te onderzoeken en daarin Gods Plan te ontdekken. Maar op het moment, dat wij vaststellen, dat Gods Plan in Zijn Woord is neergelegd, betekent dat ook, dat wij het Woord met onderscheid moeten lezen!
Het principe dat al de Schrift wel voor ons is, maar niet altijd over ons gaat, wordt in het algemeen weinig onderkend en gehanteerd in de prediking. Het is uitermate belangrijk de Bijbelse boodschap "heilshistorisch" te lezen... en te prediken!
Omdat deze verschillen in de Bijbel duidelijk aanwezig zijn is het zaak met overleg te werk te gaan in de verkondiging en het onderwijs van Gods Woord. Het gaat erom, dat we de Bijbel (leren) lezen zoals God Zijn Woord heeft bedoeld. Uiteraard is dat niet altijd even eenvoudig, wij moeten dat gaandeweg leren. Paulus spreekt ook over "vervuld worden met de rechte kennis, in alle wijsheid en geestelijk inzicht" (Kol.1). Dit is dus een groeiproces. Maar aldoende leert men, en onder de onmisbare leiding van Gods Geest, zullen wij het Woord der waarheid gaan verstaan, tot Zijn eer!
Twee belangrijke regels
Er zijn bij het lezen en bestuderen van de Bijbel twee belangrijke principes.
1. 2 Tim.3:16 (SV): "Al de Schrift is van God ingegeven, en is nuttig tot lering, tot wederlegging, tot verbetering, tot onderwijzing, die in de rechtvaardigheid is; opdat de mens Gods volmaakt zij, tot alle goed werk volmaaktelijk toegerust".
Elk woord, iedere zin is door God geinspireerd (in de grondtalen!). Daarom geeft de Bijbel ons alles wat wij nodig hebben om God te leren kennen, Zijn plan te ontdekken en Zijn wil te verstaan. Tegelijkertijd is Zijn Woord ook de toetssteen, de maatstaf, waaraan alles afgemeten dient te worden.
Heel de Bijbel is dus voor ons. In alles spreekt God tot ons om ons te leren en te onderwijzen...
2. 2 Tim.2:15 (SV): "Benaarstig u, om uzelven Gode beproefd voor te stellen, een arbeider, die niet beschaamd wordt, die het Woord der waarheid recht snijdt". Aangezien God op verschillende tijden handelt met verschillende (groepen van) mensen, bijv. Israël en de Gemeente, moeten de woorden van God wel in hun verband gelezen worden. Wij moeten helaas vaststellen, dat het daar nogal eens aan ontbreekt in de verkondiging. Wij dienen de Bijbel met onderscheid te lezen, want niet alles wat geschreven staat handelt over ons.
("ons" = gelovigen, die leven in deze tijd en dus behoren tot de Gemeente, het Lichaam van Christus).
Bij dit alles dienen wij, zoals eerder opgemerkt, altijd acht te geven op de context, zodat wij het Woord van God op de juiste wijze lezen en leren verstaan.
Onderzoek de Bijbel zelf!
Om te leren met onderscheid te lezen volgt hier een kleine 'oefening', waarmee u zelf aan de slag kunt.