Melk en honing
Het volk Israël zit behoorlijk in de ellende in Egypte, ze worden uitgebuit en onderdrukt. Maar in Exodus 3:7 lezen we: “Ik heb duidelijk de onderdrukking van Mijn volk, dat in Egypte is, gezien en heb hun geschreeuw om hulp vanwege hun slavendrijvers gehoord. Voorzeker Ik ken hun leed.”
Zo is de Heere God. Hij ziet en hoort en kent het leed, en Hij verlost.
Maar het heeft nog wel wat voeten in de aarde voordat het volk echt onderweg is. De belofte van de Heere God en de omschrijving van het beloofde land is schitterend. Het gaat over een goed en ruim land en het stroomt over van melk en honing. Het stroomt over…
Dan moet het dus weldadig begroeid zijn, zodat het vee kan grazen en overvloedig melk geven. En het zal wel geiten- of schapenmelk zijn geweest, want koeien had Israël toen niet zozeer voor de melkproductie dan wel om als offerdier te gebruiken.
Er moet dan ook een enorme bloemenzee groeien en bloeien zodat de bijen volop honing kunnen verzamelen. Er zal ruim voldoende regen gevallen zijn om dat te bereiken. Wat een mooie omschrijving voor dit volk om naar uit te zien.
Vanuit slavernij en onderdrukking naar een eigen land, dat overstroomt van melk en honing.
De uitdrukking ‘melk en honing’ is erg bekend gebleven; een aantal jaren geleden kwam het nog voorbij in het Eurovisie songfestival als naam van een groepje uit, u raadt het al, Israël.
Melk
Melk is voor pasgeboren mensen en dieren. De samenstelling van bijvoorbeeld koemelk hangt af van de leeftijd van het kalf. De allereerste melk is anders van kleur en bevat de mineralen die dan belangrijk zijn en dat noemen we ‘griest’. De dagen erop verandert de samenstelling opnieuw en dat noemen we ‘biest’, soms bruinig van kleur. In sommige streken van Nederland wordt van biest pannenkoeken gebakken en ook wel genoemd: Lariekoek. Dit is geen nonsens, maar echte, voedzame koek.
Zo is de allereerste moedermelk voor haar baby ontzettend belangrijk voor de opbouw van het immuunsysteem en de darmflora.
De Heere God hield daar in Zijn schepping rekening mee en ontwierp alles precies zoals noodzakelijk voor het kleine, nieuwe mensje.
Men maakte volgens Spreuken 30:33 destijds ook al boter van melk: “Want druk op de melk brengt boter voort, druk op de neus brengt bloed voort, druk van de toorn brengt onenigheid voort”.
En voor het eerst in Genesis 18:8 is er al sprake van boter en kaas, net als in Job 10, vers 10: “Hebt u mij niet als melk uitgegoten, en hebt u mij niet als kaas laten stremmen?” Die technieken waren kennelijk algemeen bekend.
Moedermelk
Melk van de moeder voor haar boreling was de bedoeling van de Heere God: de samenstelling is perfect, de temperatuur altijd goed, de verpakking prachtig en de plaatsing reuze handig. Betere voeding is er niet en het bevat alles wat de kleine nodig heeft de eerste maanden.
Maar dat houdt ook in dat melk voor volwassenen vermeden moet worden. Daar was het nooit voor bedoeld en ook in de dierenwereld zie je nergens volwassen exemplaren nog melk drinken bij het moederdier. Daarbij komt dat je baby’s vooral geen koemelk mag geven, dat is bedoeld voor kalfjes.
En als het niet anders kan verdunnen met water zoals vroeger standaard was.
De koe van tegenwoordig is al lang niet meer wat het geweest is. Geen of nauwelijks hoorns meer, hoewel die toch ook dienen voor de opslag van mineralen.
De ‘houdbaarheid’ van de koe is teruggelopen van 15 naar 6 jaar en dan moet ze naar de slacht. Het zijn super melk productiemachines geworden die eigenlijk niet meer uit de stal mogen om zelf te beslissen wat ze nou eens zullen eten. Trouwens, ook die moderne weilanden zijn verworden tot monoculturen met uitsluitend gras. Geen kruiden en bloemen en dus ook geen weidevogels.
De Nederlandse overheid heeft in het verleden serieuze pogingen ondernomen om de mensen aan de melk te krijgen omdat er veel te veel werd en nog wordt geproduceerd.
Acties als ‘Joris driepinter’ en ‘Met melk meer mans’ en ‘Schoolmelk’ moesten de mens overtuigen dat koemelk prima was, ook voor volwassenen, maar bleek bewust valse voorlichting weten we nu, waar veel ellende uit is voortgekomen.
Ik kan me herinneren dat er in mijn jeugd in Assen een melkautomaat aan de kant van de weg stond waar je een paar muntjes in moest gooien en dan kwam daar een pakje met een kwart liter gekoelde melk uit. Dat werd geen succes.
En nu verschijnt er warempel opnieuw melkreclame in de media die gedirigeerd wordt vanuit Brussel. Ze leren het nooit. Commercie blijkt belangrijker dan gezondheid.
Dus mijn conclusie: moedermelk is echt uitsluitend voor baby’s en niet goed voor volwassenen.
Honing
De bij is weliswaar een klein beestje, maar verzet enorme hoeveelheden werk om honing te verzamelen. Er blijken wel 20.000 soorten bijen te zijn. Ze vormen samen grote, goed georganiseerde volken die zeer efficiënt te werk gaan. Het gaat om koninkrijken met een koningin aan het hoofd.
Door de negatieve bemoeizucht van de mens heeft de bij het erg moeilijk tegenwoordig. De mens is scheutig met gif en andere chemische stoffen. Voordat de mens zich over de honingproductie ontfermde en korven en kassen ging beheren om bijenvolken te gebruiken voor de commerciële honingproductie, waren er alleen wilde bijen die in rotsspleten of holle bomen hun raten bouwden. Soms zelfs in het karkas van een dode leeuw volgens, Richteren 14:8. Zo’n honigraat bevat prachtige, efficiënte, zeszijdige voorraadkamertjes. Aan alle zes zijden grenst weer een andere zeskantige voorraadruimte. De wesp bouwt ook zulke prachtige, zeskantige opslagruimten. Het is de meest efficiënte manier om met opslagruimte om te gaan. Hommels bouwen ook prachtige nesten, maar maken ronde voorraadkamers, wat minder efficiënt is.
Honing is een heerlijk, zoet voedingsmiddel dat na inname onmiddellijk energie geeft, maar wordt tegenwoordig verklaard ongeschikt te zijn voor baby’s. Dat was vroeger niet zo, maar tegenwoordig staat het vermeld op de pot als bijsluiter.
Er kan met de honing tegenwoordig ook wel eens een bacterie meekomen die botulisme
(Clostridium botulinum) veroorzaakt. Volwassenen hebben daar nooit last van, maar baby’s wel. Vroeger geen probleem, nu wel. Niet doen dus.
Honing is ook supervoeding
We lezen van Johannes de Doper in Mattheüs 3:4 dat hij zich voedde met sprinkhanen en wilde honing. En van recenter datum is de leefwijze van de evangelist H. Kreuger die in Frans Guyana de blijde boodschap van Gods Evangelie ging verkondigen. Hij werkte in het begin alleen en maakte doorgaans niet zo veel werk van zijn voedsel. Hij had een emmer vol honing staan waar hij uien in snipperde en daar leefde hij van. Lijkt me erg gezond.
Melk en honing, in die volgorde
Deze uitdrukking komt ongeveer twintig keer voor in de Bijbel en altijd in deze volgorde.
Nooit staat er ‘honing en melk’. Je begint met melk en later, als je wat groter bent, komt de vaste spijs, want daartoe behoort honing. En honing is een bijzonder goede voeding die supersnel werkt. Als je na een periode van noeste arbeid een beetje ‘gammel’ wordt, helpt een paar eetlepels honing direct. Dat ervoer Jonathan ook toen hij dodelijk vermoeid was na felle strijd en achtervolging.
Het wordt beschreven in 1 Samuël 14. Hij ontdekt honing en eet ervan. Direct daarna stonden zijn ogen weer helder, want zo werkt honing.
Honing is ook prima om wonden te genezen en het is bekend dat er dan bijna geen littekens meer overblijven. Gods schepping levert veel meer van die simpele, zeer efficiënte middeltjes die voor het grijpen liggen en geen bijwerkingen kennen.
Een gebeurtenis die ik las in één van de boeken van dr. C. Moolenburgh sr. was de volgende: Een vrouw komt bij hem met ernstige huidklachten, veel zalfjes en pillen geprobeerd en niets hielp. Ze kon haar werk als vroedvrouw niet meer doen. Tijdens het consult zegt de dokter: “Wacht u even” en loopt naar de slootrand achter het huis, plukt wat weegbree en wrijft dat fijn in zijn handen om het op de huid van de cliënt te doen. Dat was het begin van de genezing. Zo simpel kan het soms zijn.
De overdrachtelijke betekenis van melk
Melk is voor baby’s, lazen we al, en dat geldt ook voor geestelijke baby’s. Er worden sprekende voorbeelden beschreven in de Bijbel.
Het is een beeld van geestelijk leven, want er moet geestelijk ook gegroeid worden en ons geestelijke leven moet ook in standgehouden worden.
Daar zijn gelovigen doende mee: Gods Woord bestuderen en tot zich nemen.
- Korinthe 3:2- 3 “Ik heb u met melk gevoed en niet met vast voedsel, want u kon dat nog niet verdragen; ja dat kunt u ook nu nog niet, want u bent nog vleselijk”.
- Hebreeën 5:12 “Want hoewel u, gelet op de tijd, leraars zou moeten zijn, hebt u weer iemand nodig die u onderwijst in de grondbeginselen van de woorden van God. U bent geworden als mensen die melk nodig hebben en niet vast voedsel. Ieder immers die van melk leeft, is onervaren in het woord van de gerechtigheid, want hij is als een kind. Maar voor volwassenen is er het vaste voedsel, voor hen die hun zintuigen door het gebruik ervan geoefend hebben om te kunnen onderscheiden tussen goed en kwaad”.
In beide bovenstaande citaten klinkt het verwijt luid en duidelijk door, dat de Joden in hun geloofsleven ver achterbleven. Ze waren net als baby’s nog met melk bezig en dat was duidelijk niet de bedoeling. Ze hadden allang met vast voedsel bezig moeten zijn, maar bleven geestelijk achter.
Gelet op de tijd hadden ze zelfs zover kunnen zijn om anderen te leren, maar ze waren afgezakt en lieten het erbij zitten.
Paulus was genoodzaakt weer voor hun met de grondbeginselen te beginnen, melk dus.
Maar wat Petrus in 1 Petrus 2:2 schrijft aan de tien stammen in de verstrooiing, gaat nog verder: “En verlang vurig, als pasgeboren kinderen naar de zuivere melk van het Woord, opdat u daardoor mag opgroeien, indien u tenminste geproefd hebt dat de Heere goedertieren is”. Dit verlangen naar melk is hier voorwaardelijk; eerst proeven dat de Heere goedertieren is en dan beginnen (!) met de zuivere melk van het Woord. Dan kun je geestelijk beginnen te groeien en later overgaan op vast, geestelijk voedsel. Pittige Bijbelstudies waar je blij van wordt en het aardse bestaan aan kunt.
En wij die in deze genade periode leven?
Daarvoor moeten we vanzelfsprekend vooral bij de late zeven brieven van Paulus zijn (geschreven ‘na Handelingen 28’ te Rome). En dan komen we tot de conclusie dat er in hele andere termen wordt gesproken dan in zijn vroege brieven (geschreven tijdens de Handelingenperiode), en in de overige brieven ( van de ‘apostelen der besnijdenis’).
Efeze 4:11-15 zegt: “En Hij heeft sommigen gegeven als apostelen, anderen als profeten, weer anderen als evangelisten en anderen als herders en leraars, om de heiligen toe te rusten tot het werk van dienstbetoon tot opbouw van het Lichaam van Christus, totdat wij komen tot de eenheid van het geloof en van de kennis van de Zoon van God tot een volwassen man, tot de maat van de grootte van de volheid van Christus, opdat wij geen jonge kinderen meer zouden zijn (…) maar dat wij, door ons in liefde aan de waarheid te houden, in alles toe zouden groeien naar Hem Die het Hoofd is, namelijk Christus”.
Het gaat hier over vast voedsel, want er wordt gesproken over geestelijk volwassen worden, zodat we niet meer ‘heen en weer geslingerd worden door de golven en meegesleurd door worden door elke wind van leer en het bedrog van mensen om op listige wijze tot dwaling te verleiden’ (vs. 14).
Dat zijn pittige, glasheldere uitspaken. Baby’s drinken moedermelk, peuters pap en voorzichtig wat gemalen voedsel, om jonge kinderen te worden. En het is Gods bedoeling om ‘geen jonge kinderen meer te zijn’, maar geestelijk op te groeien tot volwassen mannen en vrouwen die geestelijk stabiel zijn. Die ook in geestelijk opzicht tegen een stootje kunnen en dat is in deze wereld wel nodig ook.
Er is m.i. nooit een tijd geweest, waarin zoveel onzin en nepnieuws verkondigd werd als tegenwoordig. De media en de journalistiek heulen gemakzuchtig mee met het politiek correcte narratief. De vraag wat waarheid is, wordt nauwelijks nog gesteld. En we weten één ding zeker: Gods Woord is de waarheid! Dus broeders en zusters, ogen en oren open houden, en vooral veel nuttigen van Gods waarheid en de Bijbelse principes voor ons.
Er gaat veel mis op dit gebied
Stel je ziet een moeder met een prachtige baby op haar arm; een ‘wolk van een kind’ zeggen we dan.
Maar als je hoort dat deze baby eigenlijk al 10 jaar oud is, schrik je, en terecht. Zo hoort het niet te gaan, dat is niet normaal. Er moet sprake zijn van groei, en geestelijk is dat ook zo.
De Heere God gaf Zijn uitgebreide en complete Boek aan ons om te lezen en te bestuderen. De mijne heeft 1930 pagina’s met schitterende, samenhangende informatie en voorbeelden.
In 1 Johannes 5:20 lezen we: “Maar wij weten, dat de Zoon van God gekomen is, en ons het verstand heeft gegeven, om de Waarachtige te mogen kennen: en wij zijn in de Waarachtige, namelijk in Zijn Zoon Jezus Christus”.
Wat hier staat heeft niets te maken met intellect, o.i.d., maar alles met de bereidheid om zelf de Bijbel open te slaan om in geloof te lezen, te bestuderen en te onderzoeken.
Net als die gelovigen in Beréa die de moeite namen om dagelijks in de hun beschikbare boekrollen te controleren of de woorden van Paulus daarmee overeen kwamen (Hand. 17:11). Ze worden daarom ‘edeler van gezindheid’ genoemd vergeleken met de gelovigen uit Thessalonika, want die brachten zelfs medegelovigen uit Beréa in verwarring (Hand. 17:13) .
En wij hebben het zoveel gemakkelijker, omdat we een complete Bijbel hebben. Zelfs de speciale brieven voor deze genadetijd, zoals aan Paulus geopenbaard, staan erin, zodat wij precies weten wat onze status voor de Heere God is en onze toekomst.
De Bijbel is zelfs beschikbaar in onze eigen taal in meerdere uitvoeringen, wat een weelde. Nu kan er volop geestelijk gegroeid worden.
Teksten over honing
Er staan nog wel een paar Bijbelteksten zo links en rechts in het Woord over honing in positieve of negatieve zin.
- Psalm 19:10 “De vreze des Heeren is rein, zij houdt voor eeuwig stand;; de bepalingen van de Heere zijn waarachtig, met elkaar zijn ze rechtvaardig. Zij zijn begerenswaardiger dan goud, ja, dan veel zuiver goud; en zoeter dan honing en honingzeem uit de raat”.
- Spreuken 5:3 “Want de lippen van de vreemde vrouw druipen van honingzeem, haar gehemelte is gladder dan olie, maar het laatste van haar is bitter als alsem, scherp als een tweesnijdend zwaard”. (Honingzeem is het beste van de honing, zeer zoet en voedzaam).
- Spreuken 16:24 “Lieflijke woorden zijn als een honingraat, zoet voor de ziel en genezing voor de beenderen”.
- Spreuken 24:13 “Eet honing mijn zoon, want dat is goed, en honingzeem, want dat is goed voor het gehemelte”.
- Spreuken 25:16 “Hebt u honing gevonden, eet dan tot u genoeg hebt, anders raakt u er oververzadigd door en spuwt u het uit”.
- Spreuken 27:7 “Iemand die verzadigd is, vertrapt honingzeem, maar voor de hongerige is al het bittere zoet”.
Het valt bij bovenstaande teksten op dat op deze manier nooit over melk gesproken wordt. In Deuteronomium 32 wordt mooi, zinnebeeldig beschreven hoe de Heere God Zijn volk koestert, verzorgt en beschermt.
In de verzen 10-14 wordt dat in detail verwoord en alle producten van het beloofde land worden genoemd: honing en olie, boter en melk, vet van lammeren en de beste tarwe.
Maar dan komt de desillusie in vers 15, waar Israël bij zijn symbolische naam ‘Jesjurun’ wordt genoemd en dat betekent: de rechtvaardige.
Maar deze ‘rechtvaardige’ gaat zwaar in de fout, na te hebben genoten van al het goede van het land, waaronder ook melk en honing.
De samenvatting staat in vers 18: “De Rots Die u verwekt heeft, hebt u veronachtzaamd, en u hebt de God Die u gebaard heeft vergeten. Toen de Heere dat zag, verwierp Hij hen, uit toorn tegen Zijn zonen en dochters”.
Gelukkig hoeft Israël niet te wanhopen, want de Heere God komt ook met hen tot Zijn doel. Ze gaan doen wat in Psalm 105:1 staat:
“Loof de HEERE, roep Zijn Naam aan, maak Zijn daden bekend onder de volken.”