Nederland
In ons land gooien we per persoon per jaar gemiddeld 40 kilo goed voedsel weg, met een gemiddelde waarde van € 150,00. En wij stellen hoge eisen aan voedsel; een komkommer die krom is eten we niet, die haalt de supermarkt niet eens. Fruit met een vlekje wordt ook doorgedraaid of weggegooid.
Toen ik een klein jochie was, at je aan tafel je bord leeg, want als je dat niet deed stond het diezelfde avond weer voor je neus, opgewarmd. Iets niet lusten kwam bijna niet voor, maar als ik nu de moderne jeugd zie, krijg ik een totaal andere indruk. De één lust dit niet en de ander dat niet en dat mag allemaal. Hoe komt dat toch, vroeg ik me af. Overdaad?
Bijna iedereen had vroeger een groentetuintje en wist hoe dat werkte. Maar toen kwamen de flats en woonwijken en dan heb je geen eigen tuin meer en dat hoeft ook niet. Er zijn winkels en supermarkten. Het voedsel uit de winkel smaakt net zo lekker, is veel gemakkelijker en doorgaans goed betaalbaar. Maar of daar dezelfde hoeveelheid vitaminen in zat, vroeg niemand zich af. En of daar allerlei vergif en bestrijdingsmiddelen in zitten ook niet. Zo gleed de moderne mens af en kreeg gedurende de afgelopen tientallen jaren minder en minder vitaminen en mineralen, en zoiets kan niet zonder gevolgen blijven. Het prachtige immuunsysteem dat de Schepper in ieder mens ontwierp, functioneerde steeds minder goed, met alle gevolgen van dien.

De groenteman
Dat was jaren geleden een radioprogramma, dat op werkdagen iedere morgen te horen was. Het begon met een zeer herkenbare tune:
Cha cha cha, tja wat zullen we eten?
Cha cha cha, tja wie zou dat weten?
Wie is de man die mij dat zeggen kan?
De groenteman!
Onthou het goed, onthou het goed: ’t is de groente die ’t hem doet.

Vervolgens ontspon zich een gesprek tussen een huisvrouw die aan de groenteman vroeg wat hij zoal op de kar had vandaag. Dat was boeiend en leerzaam, en het ging over groenten die lokaal werden gekweekt en afhankelijk van het jaargetijde beschikbaar waren.
Daar neemt de moderne mens nu geen genoegen meer mee, alles moet op ieder moment van het jaar beschikbaar zijn, het moet er gelikt uit zien en of het maanden te vroeg is geplukt en over duizenden kilometers is vervoerd is niet van belang. De vraag of er überhaupt nog vitaminen in zitten stelt bijna niemand. Toch is juist dat laatste van fundamenteel belang.
Sinaasappels van tegenwoordig bevatten aanzienlijk minder vitamine C, vergeleken bij zo’n 20 jaar geleden en dat geldt voor zeer veel groenten en fruit. Dit soort percentages zijn beschikbaar op internet (onderaan dit artikel staat een link naar een bijlage over vitaminen e.d.).

Het voedingsadvies van de Heere God na de schepping
Nadat de Heere God de hemelen en aarde geschapen heeft, met alles erop en eraan, krijgt de mens er in Genesis 1:29 een voedingsadvies bij: “En God zei: Zie Ik geef u al het zaaddragend gewas dat op heel de aarde is, en alle bomen waaraan zaaddragende boomvruchten zijn: dat zal u tot voedsel dienen.”
Tot twee keer toe wordt gezegd dat hetgeen we als voedsel moeten gebruiken zaaddragend moet zijn: zowel gewas als boomvruchten. De door God geschapen mens is dus een groenten- en fruiteter.
Met die gedachte in het achterhoofd zijn wij geschapen en hierop is ons inwendige verteringssysteem ontworpen. Maar kom daar tegenwoordig nog eens om. De mens eet alles wat de reclame in prachtige kleurenfoto’s en -beelden laat zien. Moet kunnen toch? Als het er zo heerlijk uitziet kan er toch niks mis mee zijn, is de gedachte. En de overheid houdt toch zeker een oogje in het zeil en controleert alles ten behoeve van ons welzijn? Daar komen we zeer bedrogen uit, want dat is absoluut niet het geval.

Gods voedingsadvies na de zondvloed
Het gaat nu om mensen in een gevallen schepping, er is dus veel veranderd. De Heere God sloot een verbond met Noach en we lezen er over in Genesis 9. Het voedseladvies dat daarin genoemd wordt, luidt: “Alles wat zich beweegt, waarin leven is, zal u tot voedsel dienen. Ik heb het u allemaal gegeven, evenals het groene gewas.”
Dit voedingsadvies (vs. 3) is veel breder dan wat in Genesis 1:29 wordt genoemd. Dat eerste was 100% plantaardig, maar daar komt nu bij: ‘alles wat beweegt’.
Dit verbond omvat nog aanzienlijk meer voorschriften en adviezen, maar dat valt buiten het kader van dit artikel. De in Genesis 7 beschreven grote vloed was 1656 jaar na de schepping. Had de mensheid al die jaren geen vlees gegeten? Er wordt niet over geschreven in de Bijbel.

Gods voedingsadvies aan Israël
Dan volgen er in Leviticus 11 zeer gedetailleerde voedingsadviezen speciaal voor het volk Israël. Daar wordt onderscheid gemaakt tussen reine en onreine dieren, hoewel dat bij Noach ook al wel bekend moet zijn geweest, volgens Genesis 7:8.
Hier in Leviticus gaat het om voedseladviezen en -verboden, en om persoonlijke hygiëne in de meest uitgebreide zin en het had alles tot doel dat het volk Israël het hoofd van alle volken zou worden.
Pas de laatste jaren heeft de mens kunnen achterhalen waarom God bepaalde dieren verbood, zoals aaseters, het varken en de paling, om er een paar te noemen.
En het werkt ook nog steeds in de praktijk. Mijn schoonmoeder had nogal eens last van haar gewrichten. En als het haar te gek werd zei ze: “Als ik een maand geen varkensvlees eet is het weer over”, en dat was ook zo. Maar ja, een karbonaadje is niet te versmaden dus ging het op en af. Er zijn de laatste jaren zeer boeiende boeken verschenen over dit onderwerp en steeds weer moet de mens tot de conclusie komen dat Gods Woord zeer nauwkeurig is in dit alles. Hij was en is natuurlijk ook de Schepper van de mens en weet dus wat goed en fout voor die mens is.
Het gaat in Leviticus 11 speciaal over het volk Israël en daar heeft de Heere God grote plannen mee. Deuteronomium 28, vers 13: “De HEERE zal u tot een hoofd maken en niet tot een staart en u zult uitsluitend omhoog gaan en niet omlaag, als u gehoorzaam bent aan de geboden van de HEERE, uw God, waarvan ik u heden gebied dat u ze in acht neemt en houdt …”
Het was een minivolkje volgens Deuteronomium 7, vers 7: “Niet omdat u groter was dan al de volken heeft de HEERE liefde voor u opgevat, want u was het kleinste van al de volken.”
Vers 14: “Gezegend zult u zijn boven alle volken; onder u zal geen man of vrouw onvruchtbaar zijn, onder uw dieren evenmin.”
Zeer de moeite waard om deze hoofdstukken in Deuteronomium te bestuderen, want het geeft een indrukwekkende opsomming van Gods grote plannen met Israël en vandaar dit speciale voedingsadvies.

En wat te eten buiten Israël?
Hierover wordt geschreven in het boek Daniël. Het hele Joodse volk wordt gevangen genomen en afgevoerd naar Babel onder Nebukadnezar in verband met datgene wat in Daniël 9:4-19 wordt beschreven. Aan het hof zocht men onder de Joden jonge mannen uit “zonder gebrek, knap van uiterlijk, bedreven in alle wijsheid, ervaren in wetenschap, helder van verstand en die in staat waren dienst te doen in het paleis van de koning” (Dan. 1:4).
De koning van Babel stelt voor de uitverkorenen uit Juda het dieet vast voor een duur van drie jaar.
Daarna zou worden gekeken of dat het beoogde effect zou hebben, men had er kennelijk ervaring mee. Maar Daniël is niet van plan zich met dit Babelse dieet te verontreinigen, zo lezen we in vers 8.
In een gesprek met het hoofd van de hovelingen wordt overeengekomen om voor een periode van tien dagen plantaardig voedsel te eten met water als drank in plaats van wijn. Dat is wel een heel verschil, drie jaren Babels dieet of tien dagen Gods advies, maar als God Zich ermee bemoeit, komt dat altijd goed.
Vers 15: “Aan het einde van die tien dagen zag men dat hun uiterlijk knapper was, en zagen zij er gezonder uit dan al de jongemannen die van de gerechten van de koning aten.”
Zo hield Daniël vast aan zijn voedingspatroon, zoals hij van huis uit gewend was, en met de hulp van God mocht het resultaat er zijn en konden ze in dienst treden van het hof in Babel.

Ezechiël op water en brood
De profeet Ezechiël (foto: Schilderij van Frank O. Salisbury 1874-1962) had het niet gemakkelijk in zijn leven als spreekbuis van God. Hij moest het een en ander overdrachtelijk aan het volk van God bekendmaken en dat was soms heel bizar. In Ezechiël 4 zien we beschreven hoe de profeet een afbeelding van Jeruzalem op een tegel moest tekenen.
Vers 2: “Sla het beleg ervoor, bouw er een schans tegen, werp er een belegeringsdam tegenaan, stel legerkampen er tegenop en zet er rondom stormrammen tegen in.” 
Deze opdracht van God eindigt in vers 3 met de woorden: “Dit is een teken voor het huis van Israël. En u, ga op uw linkerzij liggen en leg daarop de ongerechtigheid van het huis van Israël.”
Het komt er uiteindelijk op neer dat Ezechiël op deze bizarre manier in het land der Chaldeeën aan zijn volksgenoten duidelijk moest maken hoe de situatie is en wat er in de toekomst nog gaat gebeuren. De oorzaak is simpelweg datgene wat in Ezechiël 2:3-8 wordt beschreven. Israël is in alle opzichten een opstandig volk. Daarom wordt Ezechiël naar hen toegestuurd in den vreemde als spreekbuis van God volgens Ezechiël 3:17. Dan kan en mag Ezechiël niet meer normaal praten, want God heeft zijn tong aan zijn gehemelte doen plakken “zodat u stom wordt” (Ezech. 3:26). Alleen als Ezechiël een profetie moest doorgeven zou hij wel kunnen spreken (vs. 27). Dus geen prietpraat, maar wel Gods woorden, een ware profeet! En binnen dit spanningsveld moet Ezechiël als Gods spreekbuis functioneren. Zo moest hij 390 dagen op zijn linkerzijde liggen en dan nog 40 dagen op zijn rechterzijde naar aanleiding van de jaren van opstandigheid van de Joden. Ondertussen mocht hij uitsluitend speciaal voedsel tot zich nemen, hetgeen beschreven wordt in Ezechiël 4:9 en 12, en ongeveer 1 liter water drinken en dat zal wel per dag zijn.
Om een volwassen mens 390 + 40 dagen in het leven te houden: totaal 430 dagen dus, moet dat wel supervoeding zijn en dat was het vanzelfsprekend ook. Vers 9: “Neem u tarwe, gerst, bonen, linzen, gierst en spelt. Doe dat in één pot en maak daarvan voor uzelf brood.” En dit speciale brood moet Ezechiël dan gedurende 430 dagen tot zich nemen in een vastgestelde hoeveelheid per dag, plus 1/6 hin water. Van het brood mocht hij 200-260 gram per dag eten plus gerstekoek, waarvan de hoeveelheid niet wordt vermeld. Die broden en koeken moest hij zelf bereiden en dat gaf nog enige lichaamsbeweging. Op de verdere details zal ik nu niet ingaan, maar vermeldenswaard blijft de samenstelling van het speciale brood dat ook vandaag de dag nog gekocht kan worden. Omdat het nogal snel schijnt te bederven alleen in diepvriesvorm in speciale winkels. Op dit brood, plus water en gerstebrood, kan een volwassen mens dus ruim een jaar leven. Supervoedsel voor speciale omstandigheden.

Conclusie
De door God geschapen mens krijgt in Genesis als voedingsadvies om zaaddragend gewas te eten en zaaddragende vruchten van bomen. Na de zondeval is de situatie veranderd en zijn de perspectieven anders en luidt Gods advies: “Alles wat zich beweegt, waarin leven is, zal u tot voedsel dienen. Ik heb het u allemaal gegeven, evenals het groene gewas.”
Maar als de Heere God voor Zichzelf een speciaal volk wil afzonderen dat uiteindelijk het hoofd van alle volken moet worden, komen er stringente voedselvoorschriften, zoals we leven in Leviticus 11.
In bijzondere omstandigheden, zoals bij Daniël en Ezechiël, is er niemand die beter weet dan de Heere God hoe het speciale voedsel er dan uit moet zien.
En al die producten van de oorspronkelijke schepping zijn nog steeds ruimschoots beschikbaar. Ook vandaag de dag zijn alle genoemde vruchten en granen nog steeds beschikbaar voor de mensheid. Maar door wanbeleid, egoïsme en slechte verdeling van het voedsel zijn er ook miljoenen mensen die honger lijden. Er wordt voldoende geproduceerd, maar ook doorgedraaid en weggegooid. Daar komt nog bij dat het steeds moeilijker wordt om goed zaad te kopen dat niet gemodificeerd is en dus funest voor mens en dier. De grote voedingsindustrieën doen echt niet hun best om voedsel te maken waar voldoende vitaminen, mineralen en vezels inzitten. Uitsluitend de nettowinst is doorslaggevend.
De grote chemische industrieën deinzen er niet voor terug om zaad zodanig te modificeren dat het maar één keer vrucht draagt. Moderne mais kun je na de oogst wel eten, maar niet opnieuw zaaien. Het maakt de mens volkomen afhankelijk van de chemiereuzen die al bijna wereldheerschappij hebben.
Wat in de supermarkten te koop is moet er lekker uitzien en heerlijk ruiken, dan trapt de mensheid er wel in en wordt er grof op verdiend. Er zijn gelukkig steeds meer mensen die hierop letten en bij lokale leveranciers kopen, en er verschijnen steeds meer boerderijwinkels met gegarandeerd onbespoten producten. Het is wellicht iets duurder, maar bespaart later veel geld en moeite door minder medicijnen en ziekenhuisopnames.
Het is toch wel hoogst verdacht dat de woorden ‘landbouwgif’, ‘pesticide’ en ‘insecticide’ niet meer gebruikt mogen worden van de politici in Brussel. Speciaal hiervoor is een nieuw woord uitgevonden om vooral de waarheid te verdoezelen. Dit woord is: Gewasverbeteringsproducten. U bent dus gewaarschuwd als u dit woord tegenkomt, want het gaat gewoon om gif.

De overdrachtelijke betekenis
Ons geestelijk leven moet ook gevoed worden. Iedere dag onszelf voeden met een gedeelte uit Gods Woord is heel verstandig zo niet dringend noodzakelijk. Dit geestelijke voedsel dient om ons geestelijk welzijn te onderhouden en geestelijk te groeien. Daarom doen we ook Bijbelstudie. En zoals een tafel met voedsel een verblijdende zaak is, geldt dat ook voor geestelijk voedsel. Van Bijbelstudie word je blij. Het gebed van Paulus voor de gelovigen in Kolosse is: “… dat u vervuld mag worden met de kennis van Zijn wil, in alle wijsheid en geestelijk inzicht, zodat u wandelt op een wijze de Heere waardig, Hem in alles behaagt, in elk goed werk vrucht draagt en groeit in de kennis van God.” Dit wordt gezegd tegen gelovigen die hiermee al redelijk bekend zijn.
Maar dat het ook wel eens anders gaat, lezen we in 1 Korinthe 3:2-3: “Ik heb u met melk gevoed en niet met vast voedsel, want u kon dat nog niet verdragen; ja dat kunt u ook nu nog niet, want u bent nog vleselijk.” Dat is een stevig verwijt en leermoment.
Maar het kan nog erger, zo lezen we in 1 Petrus 2, vers 2: “En verlang vurig, als pasgeboren kinderen naar de zuivere melk van het Woord, opdat u daardoor mag opgroeien, indien u tenminste geproefd hebt dat de Heere goedertieren is.” Merk op dat aan het verlangen naar de zuivere melk een voorwaarde verbonden is: als u tenminste geproefd hebt dat de Heere goedertieren is.
Deze nakomelingen van Abraham waren dus nog niet eens met de melk begonnen. Geestelijk dus zeer arm en zwaar ondervoed. Ook in Hebreeën 5:12 klinkt een stevig verwijt aan de Hebreeërs: “Want hoewel u, gelet op de tijd, leraars zou moeten zijn, hebt u weer iemand nodig die u onderwijst in de grondbeginselen van de woorden van God. U bent geworden als mensen die melk nodig hebben en niet vast voedsel.” Lees ook de volgende verzen.
Daarentegen, als Paulus zijn laatste brieven aan ons schrijft, gaat het niet meer over melk, maar over vervuld worden met de kennis van Gods wil en -Efeze 4:13- totdat wij allen komen tot de eenheid van het geloof en van de kennis van de Zoon van God, tot een volwassen man, tot de maat van de grootte van de volheid van Christus, opdat wij geen jonge kinderen zouden zijn. Wij worden geacht ons in de liefde aan de waarheid vast te houden en in alles naar Hem toe te groeien.
Het bestuderen van Gods Woord en de dingen die boven zijn, tilt ons ook op uit de aardse misère. We zijn hemelburgers en adeldom verplicht, en wat is het prachtig om samen te genieten van alles wat God in Zijn Woord voor ons te eten geeft. Er is zoveel te leren en te genieten, daar komt geen einde aan hier beneden. Hij gaf ons de Bijbel waarin Hij Zich uitvoerig bekendmaakt. Laten we samen, bij wijze van spreken, aanschuiven en genieten van Zijn rijke dis.

Klik hier voor de bijlage bij dit artikel over vitaminen e.d.