• "Wat er geweest is, dat zal er weer zijn. Wat er plaatsvindt, dat zal weer plaatsvinden. Er is niets nieuws onder de zon. Is er iets waarvan men kan zeggen: Kijk eens, dat is nieuw? In de eeuwen die voor ons geweest zijn, is het er al geweest" (Pred. 1:9 en 10). "Wat er is, was er al, en wat er zijn zal, is er al geweest" (Pred. 3:15).

Er is niets nieuws onder de zon, terwijl we toch de indruk hebben dat niks stil staat. Het gaat altijd maar verder en verder en verder. Het idee van de mens is dat alle dingen vooruit (moeten) gaan. Prediker, koning Salomo, zegt: "Ik legde mij met heel mijn hart erop toe met wijsheid te onderzoeken, en na te speuren alles wat er onder de hemel plaatsvindt. Dat is een treurige bezigheid, die God aan de mensenkinderen gegeven heeft om zich ermee te vermoeien. Ik heb alle werkzaamheden gezien die er onder de zon plaatsvinden, en zie, het was alles vluchtig en najagen van wind" (1:13 en 14). Waar de mens denkt dat hij bezig is met vooruitgang, zegt Gods Woord dat er eigenlijk niets verandert. Een moderne troubadour zong eens: ‘Misschien wordt het morgen beter, maar het wordt toch nooit goed’. Alles onder de zon blijft hetzelfde, het is leeg, ijdel en geeft geen vrucht.

Nieuw
Vernieuwing kunnen we alleen verwachten van Degene Die boven de zon is. We hebben te maken met een oude schepping. Deze hemelen en aarde bestaan nu en ook in de toekomende eeuw, die duizend jaar zal duren. Dus ondanks alle alarmerende berichten van klimaatactivisten, mogen we weten dat deze aarde nog tenminste duizend jaar mee zal gaan. De Bijbel spreekt over een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. "En ik zag een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, want de eerste hemel en de eerste aarde waren voorbijgegaan … En God zal alle tranen van hun ogen afwissen, en de dood zal er niet meer zijn; ook geen rouw, jammerklacht of moeite zal er meer zijn. Want de eerste dingen zijn voorbijgegaan" (Opb. 21:1 en 4). Deze tekst bepaalt ons bij oude en nieuwe dingen, anders gezegd: bij het eerste en het tweede. Het eerste verdwijnt en het tweede komt ervoor in de plaats.

Abel 
In het begin van de geschiedenis van de mens vinden we dit principe al terug. Kaïn en Abel brengen allebei een offer. Kaïn brengt vruchten van het land en Abel brengt een eerstgeborene van het kleinvee. Abel bracht een beter offer (Hebr. 11:4). Het was in overeenstemming met de wil en het Woord van God. Het gaat om het begrijpen van de geestelijke dingen. Het gaat om de eer van God.
Abel was de eerste persoon die zijn leven moest geven vanwege de tegenstander. Kaïn “was uit de boze en sloeg zijn broer dood” (1 Joh. 3:12). Abel stierf, en in zijn plaats kwam Seth in de erflijn van Adam naar Christus (Luk. 3:38). Via de lijn van Seth gaat het nakomelingschap naar de Heere Jezus.
Abel en Seth zijn een ook beeld van dood en opstanding. Eerst de dood en daarna, het tweede, de opstanding.

Eerste en tweede
Dit principe van de eerste en de tweede komt veel voor in de Bijbel. Denk bijvoorbeeld aan de zonen van Abraham. Ismaël was de oudste en eerste zoon, maar Izak, de tweede, wordt de erfgenaam van Abraham en het plan van God loopt via Izak. Bij de zonen van Izak idem dito. Ezau was de eerste en Jakob de tweede, en de lijn gaat verder via Jakob.
Later zien we Saul als de eerste koning van Israël, maar hij was niet een man naar Gods hart. Hij luisterde niet naar het Woord van God. Hij dacht het in eigen kracht te moeten doen. Hij wachtte niet op Samuel, maar begon zelf het offer te brengen, omdat de mannen wegliepen. Saul, de eerste, werd weggenomen en David kwam voor hem in de plaats. David was ondanks zijn fouten gericht op de Heere.
Paulus beschrijft dit principe als hij schrijft over de (lichamelijke) opstanding:

• "Het wordt gezaaid in oneer, het wordt opgewekt in heerlijkheid.
  Het wordt gezaaid in zwakheid, het wordt opgewekt in kracht.
  Een natuurlijk lichaam wordt gezaaid, een geestelijk lichaam wordt opgewekt.
  Er is een natuurlijk lichaam en er is een geestelijk lichaam.
  Zo staat er ook geschreven: De eerste mens Adam is geworden tot een levend wezen, de laatste Adam tot een levendmakende Geest.
  Het geestelijke is echter niet eerst, maar het natuurlijke en daarna komt het geestelijke.
  De eerste mens is uit de aarde, stoffelijk; de tweede mens is de Heere uit de hemel"
  (1 Kor. 15:43-47).

Het eerste gaat vooraf aan het tweede. Het begint bij het eerste. Het begon bij de schepping in Genesis. Adam en Eva moesten zich vermenigvuldigen, want hun Nageslacht, de laatste (zoon van) Adam, de tweede Mens, zou de verlossing en de overwinning brengen.

Manna
We zien dit ook terug bij het brood. Het volk at het manna in de woestijn. Dit was bijzonder goed voedsel. Ze aten het veertig jaar en het was voor iedereen goed genoeg wat de voedingsstoffen betreft, voor jong en oud. Maar het hoorde bij de aarde, het was stoffelijk. Er kwam nieuw brood. "Jezus dan zei tegen hen: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Niet Mozes heeft u het brood uit de hemel gegeven, maar Mijn Vader geeft u het ware brood uit de hemel. Want het brood van God is Hij Die uit de hemel neerdaalt en aan de wereld het leven geeft" (Joh. 6:32 en 33). De Heere Jezus wijst op Zichzelf, maar het volk denkt aan het manna en zegt: "Heere, geef ons altijd dat brood" (Joh. 6:34). Maar het gaat niet om het eerste, het gaat om het tweede: "En Jezus zei tegen hen: Ik ben het Brood des levens; wie tot Mij komt, zal beslist geen honger hebben, en wie in Mij gelooft, zal nooit meer dorst hebben" (Joh. 6:35). Het eerste was goed genoeg voor het doel waarvoor het diende, het lichaam werd gevoed en in stand gehouden. Bij de Heere gaat het om het tweede en dat is verbonden met de Heere Jezus Christus. Van gewoon brood krijg je weer honger. Van het geestelijke brood heb je altijd genoeg.

Verbond
In Exodus 19 lezen we over de verbondssluiting tussen de HEERE en Israël. God heeft Israël apart gezet en uitverkoren om Zijn eigen volk te zijn: “Nu dan, als u nauwgezet Mijn stem gehoorzaamt en Mijn verbond in acht neemt, dan zult u uit alle volken Mijn persoonlijk eigendom zijn, want heel de aarde is van Mij. U dan, u zult voor Mij een koninkrijk van priesters en een heilig volk zijn” (Ex. 19:5-6).
De geschiedenis heeft geleerd dat Israël het verbond niet in acht genomen heeft en dat heeft geleid tot een scheiding: Israël werd Lo-Ammi, Niet-Mijn volk.
Maar… God heeft door de profeet Jeremia de belofte gegeven dat er een nieuw verbond zou komen (Jer. 31:31). Het eerste zou vervangen worden door het tweede.
In Hebreeën 10 wordt de vergelijking gemaakt tussen de offers die gebracht werden bij de offerdienst van het oude verbond en het Offer dat daarvoor in de plaats werd gesteld. "Daarvoor had Hij gezegd: Slachtoffer en spijsoffer en brandoffers en offers voor de zonde hebt U niet gewild en hebben U niet behaagd, hoewel zij overeenkomstig de wet worden gebracht. Daarna sprak Hij: Zie, Ik kom om Uw wil te doen, o God. Hij neemt het eerste weg om het tweede daarvoor in de plaats te zetten" (Hebr. 10:8 en 9).
De Heere Jezus Christus werd als het offerlam geslacht. Het eerste, de wettische offers, heeft te maken met het oude, het aardse en het zichtbare. Het tweede heeft te maken met het nieuwe, het geestelijke en de persoon van de Heere Jezus Christus.

Israël
Zo zal ook het oude Israël, het volk van het eerste verbond, plaats maken voor het nieuwe Israël, volk van het nieuwe verbond. In de profetie van Ezechiël spreekt daar de HEERE daar zo mooi over: “Ik zal u uit de heidenvolken halen en u uit alle landen bijeenbrengen. Dan zal Ik u naar uw land brengen. Ik zal rein water op u sprenkelen en u zult rein worden. Van al uw onreinheden en van al uw stinkgoden zal Ik u reinigen. Dan zal Ik u een nieuw hart geven en een nieuwe geest in uw binnenste geven. Ik zal het hart van steen uit uw lichaam wegnemen en u een hart van vlees geven. Ik zal Mijn Geest in uw binnenste geven. Ik zal maken dat u in Mijn verordeningen wandelt en dat u Mijn bepalingen in acht neemt en ze houdt. U zult wonen in het land dat Ik uw vaderen gegeven heb, u zult een volk voor Mij zijn en Ík zal een God voor u zijn. (36:24-28). In hoofdstuk 37 zien we dan Israël opstaan uit de dood!

Nieuwe hemel en aarde
De schepping wordt ook vervangen. "Maar wij verwachten, overeenkomstig Zijn belofte, nieuwe hemelen en een nieuwe aarde, waar gerechtigheid woont" (2 Pet. 3:13). En Jesaja zegt: "Want zie, Ik schep een nieuwe hemel en een nieuwe aarde. Aan de vorige dingen zal niet meer gedacht worden, ze zullen niet meer opkomen in het hart" (Jes. 65:17). We leven in een tijd die gekenmerkt wordt door de eerste dingen, het oude, het aardse, dat wat onder de zon gebeurt. Maar er komt iets nieuws, wanneer het eerste wordt weggenomen. Dat is geweldig. Wanneer je het verwacht van deze wereld dan is het leeg en er is niets nieuws.

De Heere Jezus Christus 
Ook bij de Heere Jezus kunnen we spreken van een eerste en een tweede. De eerste is geboren in Bethlehem, de Heere Jezus, dat betekent: de HEERE redt. Aan het kruis van Golgotha is de Eerste gestorven en in de opstanding is de Tweede zichtbaar geworden. Petrus legt dit uit aan zijn broeders: "Laat dan heel het huis van Israël zeker weten dat God Hem tot een Heere en Christus gemaakt heeft, namelijk deze Jezus, Die u gekruisigd hebt" (Hand. 2:36). De Mens Jezus is gekruisigd, maar door de opstanding is Hij tot Heere en Christus geworden. Wanneer we spreken over Jezus dan gaat het over Zijn vernedering, maar de Christus is opgestaan. We zien dit terug in het geslachtsregister van de Heere Jezus in Mattheüs: "Jakob verwekte Jozef, de man van Maria, uit wie geboren is Jezus, Die Christus genoemd wordt. Al de geslachten dus, van Abraham tot David, zijn veertien geslachten; en van David tot de Babylonische ballingschap zijn veertien geslachten; en van de Babylonische ballingschap tot Christus zijn veertien geslachten" (Matt. 1:16 en 17). Wanneer je gaat tellen dan is Jakob het elfde, Jozef het twaalfde, Jezus het dertiende en Christus het veertiende geslacht.

Alles is nieuw geworden
Wanneer je weet dat het tweede in de plaats komt van het eerste, dan moet je je niet meer bezighouden met het eerste. Ondanks alle goede bedoelingen willen mensen Jezus navolgen, maar de Heere Jezus was de lijdende Knecht des Heeren. Hij is weggenomen. Wij mogen ons bezighouden met Christus Jezus, de opgestane en verhoogde Heere. Hij is het Hoofd van alle dingen.
Paulus schreef: "Daarom, als iemand in Christus is, is hij een nieuwe schepping: het oude is voorbijgegaan, zie, alles is nieuw geworden" (2 Kor. 5:17). Wanneer we in Christus zijn, is het oude voorbij. "Dit weten wij toch, dat onze oude mens met Hem gekruisigd is, opdat het lichaam van de zonde tenietgedaan zou worden en wij niet meer als slaaf de zonde zouden dienen" (Rom. 6:6). Dit is een principiële waarheid, ‘dit weten we toch’! Onze oude mens is dood, die hoeven we niet te reanimeren. Paulus zegt hierover: "Maar u hebt Christus zo niet leren kennen, als u Hem tenminste gehoord hebt en door Hem bent onderwezen, zoals de waarheid in Jezus is, namelijk dat u, wat betreft de vroegere levenswandel, de oude mens aflegt, die te gronde gaat door de misleidende begeerten, en dat u vernieuwd wordt in de geest van uw denken, en u bekleedt met de nieuwe mens, die overeenkomstig het beeld van God geschapen is, in ware rechtvaardigheid en heiligheid" (Efe. 4:20-24). Wanneer je je ervan bewust bent dat je een gelovige bent, dan heb je de oude mens afgelegd. Richten we ons op de oude aardse dingen of op de nieuwe hemelse, geestelijke dingen. "Lieg niet tegen elkaar, aangezien u de oude mens met zijn daden uitgetrokken hebt, en u met de nieuwe mens bekleed hebt, die vernieuwd wordt tot kennis, overeenkomstig het beeld van Hem Die hem geschapen heeft" (Kol. 3:9 en 10). Paulus zegt dit niet als een wet die je moet houden, omdat je anders straf krijgt. Het is een constatering en advies; we zijn bekleed met den nieuwe mens. God neemt het eerste weg en stelt het tweede ervoor in de plaats. Punt.

Het tweede is blijvend
Dood en opstanding betekent dat het oude, het eerste verdwijnt en het nieuwe, het tweede blijft. Het eerste is Gods scheppingswerk en door dood en opstanding is het tweede zichtbaar geworden. Het tweede, het hemelse, is blijvend. Met deze kennis kunnen we omgaan met het oude, het is wat het is. Er is niets nieuws onder de zon. Maar terwijl wij nog hier zijn, horen we al bij het hemelse: “Uw leven is met Christus verborgen in God" (Kol. 3:3). Onze positie is boven de zon. "Hij heeft ons getrokken uit de macht van de duisternis en overgezet in het Koninkrijk van de Zoon van Zijn liefde" (Kol. 1:13). Vanuit die positie zullen we zien dat de oude schepping vervangen wordt door de nieuwe hemel en aarde. "En Hij heeft u, die voorheen vervreemd was en vijandig gezind, zoals bleek uit uw slechte daden, nu ook verzoend, in het lichaam van Zijn vlees, door de dood, om u heilig en smetteloos en onberispelijk voor Zich te plaatsen" (Kol. 1:21 en 22). We staan smetteloos en onberispelijk voor God, omdat het eerste is weggenomen en het tweede ervoor in de plaats is gekomen. "Want u was voorheen duisternis, maar nu bent u licht in de Heere; wandel als kinderen van het licht" (Efe. 5:8).
Als het lijden van de tegenwoordige tijd voorbij is, wordt de heerlijkheid geopenbaard (Rom. 8:18), en die is blijvend!