Media

Het artikel in AMEN Magazine is geschreven op 7 april. De Amerikaanse troepen waren op dat moment bezig Bagdad te omsingelen. Inmiddels is de stad ingenomen en Irak –naar het zich laat aanzien - bevrijd van het regime.
In de afgelopen tijd was het moeilijk om een goed beeld te krijgen van wat er werkelijk gaande was in Irak. Van beide kanten werd een soort mediaoorlog gevoerd om de gunst van de publieke opinie te verwerven. Van het Iraakse regime wordt zoiets vanzelfsprekend geacht. Dat gaf immers leiding aan de firma List & Bedrog. Minder vanzelfsprekend is dat in het ‘vrije Westen’, waar de vrijheid van meningsuiting als een hoog goed in de democratie wordt bestempeld. Toch blijkt het met die vrijheid in Amerika (en de Westerse landen) ook maar matig gesteld te zijn. De Amerikaanse regering probeerde de regie zoveel mogelijk in eigen hand te houden om er voordeel mee te behalen. Een nieuw fenomeen in deze oorlog waren de journalisten die ‘embedded’ waren. Naar verluid reisden een paar honderd verslaggevers mee met de troepen om de gebeurtenissen ‘live’ te kunnen verslaan. Dat leverde soms spectaculaire beelden op, maar het is geen garantie dat de waarheid ten volle is getoond. Ook op het slagveld werden de journalisten vele beperkingen opgelegd. Eén van de NOS-verslaggevers, die ook ‘embedded’ was heeft zich om die reden teruggetrokken om z’n eigen gang te kunnen gaan.
Hoe gevoelig de rol van de media ook aan Amerikaanse zijde is werd wel bewezen door Peter Arnett, de legendarische CNN-verslaggever van Golfoorlog I. Arnett zei op 30 maart in een interview voor de Iraakse televisie dat 'het eerste oorlogsplan van de Amerikanen heeft gefaald als gevolg van het Iraakse verzet'. Volgens Arnett hebben de Amerikaanse strategen 'de gevechtsbereidheid van de Iraakse strijdkrachten sterk onderschat'. Hij werd op staande voet ontslagen door tv-omroep NBC. Dit tot genoegen van de Amerikaanse regering. In 1991 ergerde Washington zich groen en geel aan Arnetts verslagen, vooral over de schade die de bombardementen aanrichtten, en over de slachtoffers onder Iraakse burgers. Arnett werd in die dagen uitgemaakt voor 'Bagdads belangrijkste propagandist'.

Inmiddels is hij in dienst genomen door de Britse krant Daily Mirror. “Ik ben nog geschokt en onder de indruk (in shock and awe - red.) van mijn ontslag”, schreef Arnett in zijn eerste bijdrage voor de krant. “Ik meld eerlijk wat hier in Bagdad gebeurt en ga mij daar niet voor verontschuldigen.”
We blijven dus, ondanks het mediacircus rond de oorlog, zitten met de vraag: ‘Wat is waarheid?’ Achteraf zal het stukje bij beetje wel duidelijk(er) worden... misschien.

Amerika als supermacht

In de algemene opinie wordt gezegd - zoals door president Bush zelf aangereikt - dat de oorlog in Irak het gevolg is van de terreuraanslagen in New York op 11 september 2001. Saddam zou banden hebben met de Al-Qai’da beweging van Osama Bin Laden. Tot op heden is dat nog niet overtuigend aangetoond. Evenmin is ronduit vast komen te staan, dat Irak nog massavernietigingswapens in bezit heeft, hoewel dat wel voor de hand ligt. Uit diverse nieuwsbronnen blijkt nu, dat een aanval op Saddam Hoesseins regime al veel eerder op het ‘verlanglijstje’ stond binnen Amerikaanse regeringskringen.
Volgens de Amerikaanse politiek columnist Robert Kagan heeft dat alles te maken met Amerika’s kijk op de wereldpolitiek. In zijn boek Balans van de macht (Uitg. Bezige Bij) wijst hij op een groot verschil in denken omtrent de internationale politiek tussen Europa en de Verenigde Staten. Daaruit zou ook de recente onenigheid binnen de VN te verklaren zijn. In Europa, met twee wereldoorlogen op het continent achter de rug, zou men het politieke verkeer tussen landen onderworpen zien aan regels en afspraken. Daarvoor is dus veel diplomatie en overleg nodig. De Amerikanen zouden volgens Kagan veel meer denken vanuit het principe van sterken en zwakken. Wie de orde van recht, vrijheid en veiligheid verstoort, moet streng worden aangepakt, want wordt als bedreiging gezien voor de wereld in het algemeen en voor de VS in het bijzonder. Robert Kagan is één van de oprichters van het PNAC (Project for the New American Century). Deze organisatie fungeert als een soort denktank voor de Amerikaanse internationale politiek en heeft als doelstelling het bevorderen van de Amerikaanse hegemonie in de wereld.
Op de voorpagina van de website van deze organisatie – www.newamericancentury.org – staat o.a. iets te lezen over het uitgangspunt, namelijk, dat “het Amerikaanse leiderschap goed is, zowel voor Amerika alsook voor de wereld” en dat “zulk leiderschap vraagt om militaire kracht.”
De Intentieverklaring die bij de oprichting op 3 juni 1997 werd uitgesproken bestaat globaal uit vier punten:

1. Wij moeten de defensie-uitgaven opschroeven om onze wereldwijzde verantwoordelijkheid te kunnen nemen en om ons leger te moderniseren voor de toekomst.
2. We moeten de banden met onze democratische medestanders versterken en vijandelijke regimes ter verantwoording roepen.
3. Wij moeten de noodzaak van politieke en economische vrijheid in het buitenland promoten.
4. We moeten de verantwoordelijkheid accepteren voor de unieke rol van Amerika in het bewaren en onderhouden van een internationale orde, die gunstig is voor onze veiligheid, voor onze eigendommen en voor onze principes.

Met andere woorden: Amerika moet de suprematie over de volkeren behouden en uitbreiden tot welzijn van Amerika zelf en van de wereld in haar geheel.
Deze intentieverklaring is mede ondertekend door Jeb Bush (broer van de president) en leden van de nu zittende Amerikaanse regering, zoals vice-president Dick Cheney, zijn secrataris Lewis Libby, minister van defensie Donald Rumsfeld en defensiesecretaris Paul Wolfowitz.

Amerikaanse denkbeelden

Op internet zijn talloze bronnen te raadplegen omtrent de ideeën over de positie van Amerika in de wereld (zie onderaan artikel).

Al in 1992 werd de Defense Policy Guidance (DPG) opgesteld, een plan gebaseerd op de defensiestrategie van het Ministerie van Defensie, toen onder leiding van Cheney, tijdens de regering van Bush senior. Het DPG ging onder andere over:

• hoe Amerika de enige supermacht kan blijven
• hoe men kon voorkomen dat er een nieuwe rivaal zou opkomen
• hoe de internationale veiligheidsregels ervoor moeten zorgen dat Amerikaanse principes en interesses beschermd blijven

De gids werd opgesteld door Paul Wolfowitz en Lewis Libby.

Op 15 september 2002 berichtte de Schotse krant Sunday Herald over een ontwerp voor de wereldwijde overheersing door de VS. Het document, getiteld ‘Rebuilding America's Defences: Strategies, Forces And Resources For A New Century, werd geschreven in september 2000 door de eerdergenoemde denktank: PNAC.

Het plan toont aan dat de regering-Bush van plan was, of Saddam Hoessein nu aan de macht was of niet, de militaire controle over de Golfregio tot stand te brengen. Het zegt: "De Verenigde Staten trachten al decennia een meer duurzame rol te spelen in de zekerstelling van de Golfregio. Terwijl het onopgeloste conflict met Irak zorgt voor de directe rechtvaardiging, gaat de noodzaak van de aanwezigheid van een aanzienlijke Amerikaanse krijgsmacht de kwestie van Saddam Hoesseins regime te boven." Zo gezien is de Amerikaanse actie in Irak dus onderdeel van een strategie om de sterke greep op het wereldgebeuren te behouden en uit te breiden.

Degenen die deze plannen in het verleden hebben ontwikkeld – door tegenstanders ‘haviken’ genoemd – zijn nu in Amerika aan de macht en krijgen zo gelegenheid hun ideeën uit te werken. Dat daarbij ook de olie nog een belangrijke rol speelt is duidelijk. Volgens velen zullen de VS in de komende decennia de dienst uit gaan maken in de wereld.

Amerika op weg naar het einde?

Toch is lang niet iedereen ervan overtuigd, dat Amerika de gewenste suprematie zal bereiken, ook al is het vandaag de enige supermacht. Want wat als de overige landen zich echt tegen de VS keren? Het is opvallend, dat naarmate Amerika zich meer laat gelden de laatste tijd er ook wereldwijd een toenemend anti-Amerikanisme te bespeuren is. Niet alleen onder de bevolking, maar ook in hogere diplomatieke kringen. Bovendien, om de eerder genoemde doelstellingen waar te kunnen maken is een militaire overmacht nodig en dat kost veel, heel veel geld! De wereldwijde defensiebegroting beloopt jaarlijks zo’n 900 miljard euro. Meer dan de helft daarvan komt voor rekening van de VS. En dat moet in de komende tijd nog meer gaan worden... En wie zal dat allemaal betalen? Want hoe ‘groot’ Amerika ook is, bedenk wel, dat Europa een economische potentie heeft, die nog groter is. Bovendien ligt de grootste rijkdom niet opgeborgen in Amerika, maar in... het Midden-Oosten.
Wat gebeurt er als er toenadering komt tussen Europa en landen in het Midden-Oosten? En stel dat de landen in het Verre Oosten, China, Japan enz. zich daar ook nog eens bij aansluiten? Of dat de Verenigde Naties het solistische optreden van Amerika niet langer verdragen?

Al Jazeera

De avond voordat de oorlog begon zond de VPRO een discussieprogramma van de Arabische zender Al Jazeera uit, als illustratie van hoe de Arabische wereld over Irak debatteert. Zo is in de Arabische wereld een serieus debat gaande over de vraag of de oorlog in Irak een laatste stuiptrekking is van wereldmacht Amerika; een geluid dat in het Westen niet vaak te horen is. Talaat Roumay, hoofdredacteur van de Egyptische krant Shaab Masriya, ziet in de recente ontwikkelingen de voorbode van een nieuwe wereldorde, waarin zich een alliantie aftekent van Frankrijk, Duitsland, Rusland, China en de Arabische wereld. De nederlaag die Amerika leed in de veiligheidsraad zal volgens hem de toekomstige internationale verhoudingen bepalen.
Zijn tegenvoeter in het debat, de Soedanese deskundige internationale betrekkingen Hassan Sati meent dat Amerika de wereld nog altijd regeert volgens consequent eigenbelang, maar verwacht dat dit 'vierde rijk' uiteindelijk zal falen: "De dinosaurus die uitsterft omdat hij zich niet aanpast aan zijn omgeving. Niet de Amerikaanse overwinning op Saddam Hoessein, maar het internationale isolement van Amerika zal bepalend zijn voor de nieuwe wereldorde, aldus de gasten in De Tegenovergestelde Kant. Voor miljoenen Arabieren uiteraard een verleidelijk perspectief. Eén van de debater uit Soedan sprak nog een ‘profetie’ uit: “Het hoofdkwartier van de VN, nu nog in New York, zal op termijn verplaatst worden naar het Midden-Oosten...”

De man zal geen verwoed Bijbellezer zijn. Destemeer opmerkelijk, dat hij deze verwachting uitspreekt. Eén ding is zeker: het zou prima passen in het Bijbelse scenario van de toekomst van Babel.

Interessant

Wat er uiteindelijk allemaal echt gebeuren gaat dat moeten we afwachten, maar het maakt de ontwikkelingen in de wereld wel erg interessant!
Dat geldt ook voor wat er nu gebeurt in Irak. Saddam Hoessein is een wrede dictator, die in meerdere opzichten een bedreiging vormt voor de wereldvrede. Al was het alleen maar om zijn denkbeelden over Israël.
Wat deze oorlog en de uitkomst ervan nog interessanter maakt (even los van alle humanitaire ellende), is de geografische en historische context. Allereerst is het een oorlog in Irak. Dit land is gelegen in het Midden-Oosten, niet ver van Israël. Volgens de Bijbel wordt de geschiedenis der volkeren dáár beslist! Het gebied, dat tegenwoordig Irak heet, heeft in het verleden onder diverse machten bestaan. Saddam Hoessein indentificeert zich graag met heersers uit het verleden, zoals die in het Assyrische en Babylonische Rijk.
Het is opmerkelijk, dat in de rethoriek van de Iraakse leiders sporen van het verleden zijn terug te vinden. Sommige uitspraken lijken rechtstreeks afkomstig uit Assyrisch spijkerschrift. Het Utrechts Nieuwsblad van 29 maart j.l. wijdde daar een hele pagina aan. De Leidse universitair docent Wilfred van Soldt vindt de overeenkomsten treffend: “Saddam Hoessein wil zich scharen in de rij van de oude Assyrische koningen. Zij heersten met ongekende wreedheid over hun volk en toonden zich vaak oorlogszuchtig tegenover hun buurlanden.” Saddam predikt dat God beveelt “de criminele honden met het zwaard het hoofd af te hakken.” Van Soldt: “Bij de Assyriërs werd verzet tegen de koning als verzet tegen de goden beschouwd.” Saddams woordvoerder Sahhaf sprak eveneens symbolische woorden op een persconferentie: “Deze internationale boosdoeners verdienen het met schoenen te worden geslagen.” Van Soldt: “Een schoenzool is vuil van de aarde en door ermee te slaan maak je de ander onrein... We kennen ook afbeeldingen van de oude koningen die hun schoen op de nek van een onderdaan zetten.”

Uitspraken Saddam Hoessein - 20 maart:
“...voor uw belang, voor het belang van onze glorieuze natie, het belang voor de vaandels van de jihad en zijn religie, kostbare waarden, familie en kinderen. Uw land uw roemrijke natie en uw principes zijn uw offers waard, uw ziel en uw familie en uw zonen...”

Naji Sabri (min. van buitenlandse zaken) - 25 maart:
“Bij deze oorlog vertrouwen wij op de Almachtige God, op de onbegrensde mogelijkheden van ons volk, op de bekwaamheid, moed en wijsheid van onze leiders”

Al-Sahhaf (min. van informatie) – 25 maart:
“Leider Saddam Hoessein is standvastig als een allesoverwinnende berg.”

Het grote voorbeeld voor Saddam Hoessein is de legendarische koning Nebukadnezar. Hij regeerde destijds over het Babylonische Rijk. De hoofdstad van dat rijk was: Babel. Nebukadnezar bouwde er zijn paleis en kwam tot de beroemde uitspraak: “Is dit niet het grote Babel, dat ik gebouwd heb tot een koninklijke woonstede door de sterkte mijner macht en tot eer mijner majesteit?” (Daniël 4:30)
Het oude Babel is door Saddam herbouwd als dierbare herinnering aan een roemrucht verleden. Het ziet er naar uit, dat deze historische plek, net als in Golfoorlog I, gespaard blijft voor de alles verwoestende bommen. In het licht van het profetische scenario zou dat handig zijn, want hoe je het ook wendt of keert: de Bijbel voorzegt, dat Babel nog eens groot zal worden, heel groot!