Nu zijn er voor overspel altijd twee personen nodig, maar over de man wordt door de schriftgeleerden met geen woord gerept, hoewel er in Leviticus 20:10 wel degelijk staat dat beiden ter dood moesten worden gebracht.
De schriftgeleerden en de Farizeeën brachten de vrouw alleen dus bij Jezus. Ze wisten zelf best wel wat er volgens de wet met haar zou moeten gebeuren, maar ze waren zeer benieuwd wat die rabbi Jezus, de zoon van de timmerman, van dit geval zou zeggen (zie vers 6). De Here Jezus doorziet de valstrik en gaat wijselijk niet in op de vraag, maar bukt Zich en schrijft met zijn vinger in het zand.
Er staat niet bij wát de Here Jezus precies schreef, maar we kunnen, denk ik, wel weten wat Hij daarmee bedoelde.
Relatie tussen de HERE en Israël
Ik moet denken aan de woorden in Jeremia 17:1 waar staat: De zonden van Juda staan geschreven met een ijzeren stift, gegrift met diamanten spits in de tafel van hun hart, enz. We mogen niet vergeten dat dit niet zomaar een voorval is in de reeks van zonden die bij mensen van vlees en bloed kennelijk voorkomen.
In Jeremia 17:13 staat: "...allen die U verlaten, zullen beschaamd worden; wie afwijken, zullen in de aarde geschreven worden, omdat ze de bron van levend water, de HERE, verlieten."
Bij de geschiedenis uit Johannes 8 gaat het om overspel en de beide daders waren dus elkaars echtgenoten niet.
De verbondenheid tussen God en het volk Israël was wel een huwelijksrelatie; God is met Israël getrouwd toen het (oude) verbond gesloten werd! God, de Man, trouwde met Israël, de vrouw.
Hieraan dacht de Here Jezus toen de overspelige vrouw bij Hem werd gebracht. In een goed huwelijk hebben beide echtgenoten elkaar van harte lief. Hun genegenheid en zorg gaan naar elkaar uit. Ze dragen elkaar op handen. Ze hebben alleen oog voor elkaar en vragen zich af waarmee ze elkaar nog meer een plezier kunnen doen. Er is niets wat hen beiden meer bezighoudt dan elkaar gelukkig te maken.
Zo had het ook kunnen gaan tussen God en Israël, maar alles liep zo totaal anders. Aan God heeft het zeker niet gelegen. Hij is liefde en houdt altijd Zijn beloften en komt uiteindelijk ook tot Zijn doel.
Israël had haar hart verhard en was totaal ongevoelig voor de liefde van God. Maar nu kan een hart nog zo bikkelhard zijn, met een diamanten punt kun je overal onuitwisbaar op graveren. Er is niets wat zo hard is als diamant.
God geeft aan de profeet Jeremia door wat Hij vindt van deze zaak.
God Zelf zegt in Jeremia 2, vers 2: "Ik gedenk de genegenheid van uw jeugd, de liefde van uw bruidstijd, toen gij Mij gevolgd waard in de woestijn...."
In de bruidstijd ging het dus al mis, want het volk liep onafgebroken te klagen in de woestijn. God had hen op onvoorstelbare manier bevrijd uit de slavernij en zelfs de Dode Zee bleek geen onneembare hindernis te zijn. Ja, God heeft er alles aan gedaan om Zijn bruid te verzorgen en te vertroetelen. Het ontbrak haar aan niets, maar Israël wilde een andere man. Zelfs bij de omliggende heidense volken kwam zoiets niet voor, dat een volk zijn God verruilde (zie Jer. 2:11).
In Jeremia 3:1 staat dat Israël met vele andere minnaars ontucht heeft gepleegd en ook Hosea meldt in hoofdstuk 4:14 dat het volk Israël van ‘onder’ (St.Vert.) hun God weghoereerde. Duidelijke taal! Maar... God is genadig.
De gekrenkte God is toch liefdevol en genadig. Wij mensen zouden het allang met zo’n partner hebben laten afweten en er nooit meer iets mee te maken willen hebben.
God echter is anders. Hij zal niet altijd blijven toornen (Jer. 3:13).
En Jeremia 5:19 zegt: "Doch ook in die dagen, luidt het woord des HEREN, zal Ik niet voorgoed met u afrekenen." En Hosea komt met de bevrijdende woorden: "Komt laat ons wederkeren tot de HERE, want Hij heeft ons verscheurd, en zal ons helen; Hij heeft geslagen, en zal ons verbinden. Hij zal ons na twee (!) dagen doen herleven, ten derde dage zal Hij ons oprichten, en wij zullen leven voor Zijn aangezicht. ja, wij willen de HERE kennen, ernaar jagen hem te kennen." (Hosea 6:1–3)
Daar gaat het om. Dáár is het wachten op! Het volk Israël als collectief gaat ernaar jagen hun HERE te kennen!
Het huwelijk is een beeld ergens van
Volgens Efeziërs 5:32-33 is het huwelijk tussen een man en een vrouw een beeld van de liefde tussen Christus en de Gemeente. Het gaat eigenlijk nog verder. Er staat: "Die twee zullen tot één vlees zijn." Ze gaan volkomen in elkaar op, zijn één lichaam geworden.
Dit gaat eigenlijk nog veel verder dan de verhouding die God met het volk Israël had.
Zoals Christus zich uit liefde voor Zijn gemeente totaal heeft opgeofferd zo wordt ook de man uitgenodigd zich voor zijn vrouw op te offeren. Dit wordt tegen de man gezegd; het is niet zo dat de vrouw wordt aangeproken om dit van haar man te eisen.
De vrouw wordt opgeroepen om aan haar man onderdanig te zijn (zie vers 22) "als aan de Here."
Ook hier wordt de vrouw aangesproken en zeker niet de man om onderdanigheid van zijn vrouw te eisen.
Dit zal in een normaal huwelijk geen enkel probleem zijn als beide echtgenoten zich voldoende bewust zijn van hun positie ten opzichte van hun hemelse Vader en elkaar. Zo zien we dat er een parallel loopt tussen de liefde van God met Zijn volk Israël en de liefde van Christus als Hoofd van Zijn gemeente.
Het menselijk huwelijk in zijn algemeenheid is op dit moment niet erg populair in de westerse wereld. Zou dit één van de oorzaken kunnen zijn dat er ook zo weinig begrip is van bijbelse zaken of is het andersom?
Is God gescheiden?
Het is niet moeilijk om in het verhaal van de overspelige vrouw een beeld van Israël zelf te zien. Israël was overspelig binnen de huwelijksrelatie met God.
God was getrouw. Hij kwam alle huwelijksverplichtingen graag na in Zijn liefde en verdraagzaamheid, maar er was een grens aan Zijn geduld.
Daarom wordt er in Johannes 8 ook niet gesproken over de man. Haar echtgenoot staat niet ter discussie. De ontrouw van Israël staat hier ter discussie en de Farizeeërs komen nota bene met dit geval bij hun eigen Messias met negatieve bedoelingen.
In Jeremia 3:6–12 kunnen we lezen dat het inmiddels in twee staten uitéén gevallen volk Israël door God ‘Trouweloze’ en ‘Afkerigheid’ wordt genoemd.
En dan lezen we in vers 8 dat God Israël ter oorzake van haar echtbreuk verstoten en haar de scheidbrief gegeven had.
Sommige mensen zullen ervan schrikken om te lezen dat God gescheiden is, maar Gods eigen wetten, aan Mozes gegeven, omschrijven al hoe te handelen in geval van ontrouw (zie bijv. Deut. 24) Maar de liefde en de trouw van God gaan verder dan bij de mens.
Als we de lijn van het verhaal van Hosea 2 lezen komen we diep onder de indruk van Gods toewijding en liefde.
Israël dat zo gruwelijk ver weggelopen is van haar Bruidegom en met zoveel andere mannen het bed heeft gedeeld zal toch weer in genade worden aangenomen.
In Hosea 2:18 staat: "Ik zal u Mij tot bruid werven voor eeuwig. Ik zal u Mij tot bruid werven door gerechtigheid en recht, door goedertierenheid en ontferming. Ik zal u Mij tot bruid werven door trouw; en gij zult de HERE kennen." En in vers 22: "Dan zal Ik haar voor Mij zaaien in het land, en Mij ontfermen over Lo-Ruchama, en tot Lo-Ammi zeggen: Gij zijt Mijn volk en hij (= Israël) zal zeggen: Mijn God."
Besluit
Ook deze geschiedenis is er gelukkig één met een happy-end. God heeft een plan, een grootse onderneming! Satan doet er alles aan om Gods plan te doen mislukken. Keer op keer lijkt het er op dat Gods grote doel niet kan worden bereikt. Gods kinderen weten gelukkig beter. Ze weten en geloven dat God Zijn doel altijd bereikt. Toen op Golgotha de hamerslagen klonken, krompen er harten ineen van verdriet. Toen op Golgotha het bloed vloeide, gnuifde er iemand in overwinningsroes. Hij vergiste zich meer dan ooit, want zo staat het te lezen in 1 Korintiërs 2, vers 7 "Als de beheersers dezer eeuw van haar (= Gods verborgen wijsheid) geweten hadden, zouden