UNIEK ALS LITERATUUR
Om de literaire waarde van de Bijbel te onderstrepen hoeven we slechts een aantal citaten te noemen van mensen, die verstand van zaken hebben.
- F. Starrison zei op een college in Oxford over de Engelse vertaling: “De Bijbel is het beste dat onze literatuur in natuurlijk, edel proza geven kan.”
- Thomas Carlyle merkte op: “Het is de prachtigste proeve van literatuur, die ooit uit een menselijke pen is gevloeid.”
- De Engelse historicus Froude (zelf geen christen): “De Bijbel is literatuur op zich, de zeldzaamste en de rijkste op alle gebieden van het denken.”
- Sir William Jones was volgens de beroemde Encyclopedia Brittanica één van de grootste taalkundigen en kenners van het Oosten. Hij schreef op de laatste bladzijde van de Bijbel: “Ik heb deze Heilige Schriften regelmatig en aandachtig gelezen en ben van mening, dat dit boek (...) meer verhevenheid en schoonheid, meer zuivere zedelijkheid, meer belangrijke geschiedenis en schonere passages van poëzie en welsprekendheid bevat, dan in alle andere boeken geveonden kan worden, in welke eeuw of taal zij ook geschreven mogen zijn.”
- Volgens Arthur Brisbane (geen christen) bevat de Bijbel “...schitterende voorbeelden van grote literatuur in elk vorm...”:
Lyrische poëzie Epische poëzie Dramatische poëzie Historische vertelkunst Landelijke idylle Vaderlandsliefde Praktische wijsheid Filosofische bespiegelingen Hartstochtelijke welsprekendheid Korte verhalen Leerstellige brieven Mystieke vervoering |
-> De Psalmen -> Genesis -> Job -> Samuël, de Koningen en Kronieken -> Ruth -> Esther, Daniël -> Spreuken -> Prediker -> Jesaja -> Evangelieën -> De brieven der apostelen -> Openbaring |
Bron van inspiratie
Vriend en vijand is het er dus over eens dat de Bijbel ook in literair opzicht een uniek boek is, dat grote invloed gehad heeft op de wereldliteratuur. Talloze werken zijn geënt op de Bijbel: bijbelse woordenboeken, encyclopedieën, lexicons, atlassen, theologische beschouwingen, commentaren, stichtelijke werken, gedichten, dogmatieken en ga zo maar door. Ook in de toneel- en filmwereld zijn grote werken geproduceerd naar aanleiding van bijbelse thema’s.
Eenvoudige mensen
Opmerkelijk eigenlijk als je bedenkt, dat de bijbelboeken geschreven zijn door overwegend ‘eenvoudige’ mensen. Geen taalgeleerden, professoren, filosofen, e.d. Vaak waren de schrijvers onontwikkelde mensen, die gewend waren in hun dialect te spreken (en te denken). Van Petrus en Johannes bijvoorbeeld werd vastgesteld door de Joodse leiders, dat zij “ongeletterde en eenvoudige mensen uit het volk waren.” (Hand. 4:13) Geen personen dus van wie men literaire hoogstandjes verwacht. Toch behoren zij tot de schrijvers van het Nieuwe Testament!
Dit toont nog eens aan, dat de Bijbel weliswaar door mensen is geschreven, maar toch geen ‘menselijk’ boek is. De oorzaak van de wijsheid der schrijvers is gelegen in de Goddelijke inspiratie. Petrus schrijft dat zelf in zijn tweede brief: “...want nooit is profetie voortgekomen uit de wil van een mens, maar, door de heilige Geest gedreven hebben mensen van Godswege gesproken.” (1:21).
Invloed
Zo is de Bijbel tot een verzameling literaire meesterwerken geworden, niet alleen in de oude wereld der Hebreeën en Grieken, maar ook in andere culturen. Overal heeft de Bijbel z’n invloed doen gelden, ook in onze West-Europese streken. De taal in het Nederlandse gebied, zoals wij dat nu kennen, is mede voortgekomen uit de rijkdom van de Statenvertaling (1619); het Hoogduits uit de oude Lutherbijbel; het Engels uit de de Authorised Version, beter bekend als de King James-vertaling. Koning James (= Jakobus) ontleent zijn naam aan één der bijbelschrijvers...
Nooit zal de mens uitgedacht raken over de Bijbel en dat kan ook niet, want wat van geen enkel ander meesterwerk gezegd kan worden, gaat voor de Bijbel op: het is het Woord van God en dus ook: het levende Woord!