http://www.bijbelgenootschap.nl

De site van het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) geeft voornamelijk algemene informatie over de organisatie. Je vindt er naast een agenda en het laatste nieuws ook informatie over de verschillende projecten zoals ‘Ark Venture’, ‘Caught on Tape’ en ‘Kinderbijbels’. Ook zijn er links naar diverse vertalingen zoals Groot Nieuws en de Willibrord-vertaling. Ook over de (voorlopige) Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) is veel te vinden. De site navigeert prettig en is origineel vormgegeven.

“Romeinen 1 is er duidelijk over: “..het evangelie is een kracht Gods tot behoud voor een ieder die gelooft…”, met andere woorden: de Bijbel is letterlijk van levensbelang. Kerken en mensen hebben de Bijbel nodig. Wij willen er voor zorgen dat de Bijbel zoveel mogelijk mensen bereikt en aanspreekt.”, aldus het Nederlands Bijbelgenootschap. In Nederland zijn ongeveer 2500 vrijwilligers van het NBG met deze missie bezig.

Vrijwilligers

Zonder vrijwilligers zou het NBG niet kunnen bestaan. Om het vrijwilligersbestand op peil te houden moet de landelijke missie worden vertaald in concreet regionaal beleid.
Niet alleen kwantiteit, maar ook kwaliteit is hierbij van groot belang. Hoe kun je de mensen dàt laten doen waar ze goed in zijn, waar ze voldoening in vinden? Hoe krijg je de juiste man of vrouw op de juiste plaats?

NBG actief

Het NBG kent een reeks van grote en kleine activiteiten die gericht zijn op het bevorderen van bijbelgebruik. Op internet bestaat de site surfbijbel.nl met interactieve bijbelverhalen voor kinderen vanaf 9 jaar. Voor jongeren is er het project Caught on Tape. Daarbij worden jongeren uitgedaagd een verhaal uit de Bijbel op een eigentijdse manier te verfilmen. Ook worden er in het land cursussen gegeven (de Bijbel in grote lijn) om mensen wegwijs in de Bijbel te maken. “De Bijbel is namelijk niet alleen een boeiend boek, maar ook een boek dat vragen oproept. Je moet moeite doen om de inhoud te begrijpen en tot de boodschap door te dringen”, zo ervaren medewerkers van het NBG. Verreweg het grootste project op het gebied van bevordering Bijbelgebruik is op dit moment de Arkventure. Dit is een grote uitschuifbare trailer waarmee het NBG langs basisscholen trekt om kinderen te bereiken met de Bijbel.

Buitenland

Bijna de helft van de inkomsten van het NBG gaat naar projecten in het buitenland. Via de UBS - de Wereldbond van Bijbelgenootschappen - worden projecten gesteund voor bijbelverspreiding en -vertaling.
Vorig jaar startte het NBG met een actie ‘kinderbijbels voor Oekraïne’. Men wilde in twee jaar € 7.000,- bijeenbrengen. Dit project sloeg enorm aan. Binnen een jaar was de opbrengst al ruimschoots gehaald, waardoor opnieuw een bedrag van € 20.000,- kon worden toegezegd.

Het NBG telt ongeveer 300.000 leden die met elkaar jaarlijks bijna vijf miljoen euro bijeenbrengen voor bijbelwerk in binnen- en buitenland. Om voorlichting over het bijbelwerk te geven en leden te werven zijn in het land ruim 2500 vrijwilligers actief in bijna achthonderd werkgroepen. Tien tot twaalf werkgroepen werken samen in een rayon onder leiding van een rayonvoorzitter. In totaal zijn er 69 van zulke rayons.

Nederland is ingedeeld in vijf regio’s. In elke regio werkt een professionele regiocoördinator. Zij hebben regelmatig contact met de rayonvoorzitters in hun gebied, zijn aanwezig op de jaarlijkse rayonvergaderingen voor gesprek en informatie, coördineren het bijbelwerk in de regio en zijn het aanspreekpunt voor het regiobestuur.
Op het hoofdkantoor in Haarlem werken ongeveer zestig mensen.
Het NBG is een van de 137 bijbelgenootschappen die is aangesloten bij de United Bible Societes (UBS), de Wereldbond van Bijbelgenootschappen.

Nieuwe Bijbelvertaling

De meeste aandacht gaat momenteel uit naar Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) die eind oktober 2004 zal verschijnen.
In 1993 werd begonnen met het NBV-project; in 2003 is men bezig het vertaalwerk af te ronden en vindt de eindredactie van de teksten plaats. Het Nederlands Bijbelgenootschap voert het vertaalproject uit. Het bijbelgenootschap werkt samen met de Katholieke Bijbelstichting (KBS); er is regelmatig overleg met de Vlaamse Bijbelstichting (VBS) en het Vlaams Bijbelgenootschap (VBG).
Het maken van een goede vertaling en de beoordeling ervan vragen tijd en aandacht. Wanneer een vertaling ‘rammelt’ (dus niet consistent is, spellingsfouten heeft, etc.) dan zullen mensen snel afhaken en de vertaling niet lezen en niet kopen.
In totaal zijn er 77 boeken vertaald, beoordeeld en geredigeerd. Er is steeds met een strakke planning gewerkt en waar nodig zijn extra vertalers ingezet. Van bijbelboeken, -gedeelten en kernwoorden zijn grondige analyses gemaakt om tot een weloverwogen weergave te kunnen komen. In de afgelopen jaren is dus heel veel werk verzet.

Waarom een nieuwe vertaling?

Het maken van een nieuwe vertaling heeft alles te maken met de wens van kerken een vertaling te hebben die ‘van deze tijd’ is; een vertaling van de 21-ste eeuw. Zo’n vertaling doet recht aan de veranderingen in de Nederlandse taal, aan veranderingen in de visie op vertalen en aan veranderingen in kennis van de Bijbel en de bijbelse context. Ook is een nieuwe vertaling gebaseerd op de modernste uitgaven van de bronteksten.

Interconfessionele vertaling

De NBV is een vertaling die door en voor mensen met een verschillende geloofsachtergrond gemaakt is. Het interconfessionele (inter = tussen/onder; confessie = geloofsovertuiging) komt bijvoorbeeld tot uitdrukking in de keuze voor de medewerkers (vertalers, meelezers, etc.): er waren medewerkers met een joodse, rooms-katholieke en protestantse achtergrond én lezers uit verschillende geloofsgemeenschappen en kerken.
De samenwerking van mensen met een verschillende (geloofs)achtergrond heeft geleid tot een vertaling die de kwaliteiten van taalwetenschappers, bijbelwetenschappers en neerlandici, onafhankelijk van religieuze achtergrond, met gedegen theologisch inzicht en literaire kracht, samenbrengt. Zo is de NBV een vertaling met een eigen karakter geworden.

Wat voor soort vertaling is de NBV?

De Nieuwe Bijbelvertaling is een vertaling vanuit de brontalen in natuurlijk Nederlands. In de vertaling wordt rekening gehouden met de stijl en het genre van de te vertalen tekst. Voorbeeld: als de te vertalen tekst poëtische elementen bevat, dan zal dat ook in de Nederlandse vertaling terugkomen. En wanneer de brontekst bestaat uit grammaticaal ingewikkelde zinnen, dan zal dat ook in de vertaling tot uitdrukking worden gebracht.

Laatste fase van het vertaalwerk

Vanaf het begin van het project is het de bedoeling geweest dat elk bijbelboek, na vaststelling door de begeleidingscommissie, nog een laatste ronde ingaat. Die is medio 2002 is begonnen. Deze eindredactionele ronde is één van de drukste en moeilijkste fasen van het vertaalproject. Tot eind 2003 wordt de definitieve tekst van de NBV opgesteld, de bijbeltekst zoals deze in 2004 in de winkels zal liggen. Tot slot zal de NBV nog een bij de vertaling passende lay-out moeten krijgen. Dat gebeurt allemaal in de eindredactionele ronde. De puntjes worden op de i gezet.
Eind 2004 hoopt het NBG de complete Nieuwe Bijbelvertaling te kunnen presenteren.

EEN VERGELIJKING

van bijbelvertalingen door de eeuwen heen …

Genesis 20:1-2

Delftse Bijbel 1477
Abraham toech van daer in dat suden lant. en hi woende tusschen cades ende sur. Ende hi dede pelgrimagie in geraris. Ende hi seide van sara sine wive: het is mijn suster. Daer om seinde abimelech die coninc van gerara: en de hi namse.

Statenvertaling Ravensteyn 1637
Ende Abraham reysde van daer nae ’t lant van ’t Suyden ende woonde tussschen Kades ende tusschen Sur: ende hy verkeerde als vreemdelinck te Gerar. Als nu Abraham van Sara syne huysvrouwe geseyt hadde Sy is myne suster; so sandt Abimelech de koninck van Gerar ende nam Sara wech.

Petrus Canisius 1937
Abraham trok vandaar de Négeb in, en vestigde zich tussen Kadesj en Sjoer. Zolang Abraham in Gerar verbleef, vertelde hij van zijn vrouw Sara, dat zij zijn zuster was; zo liet Abimélek, de koning van Gerar, Sara schaken.

NBG-vertaling 1951
Abraham nu brak vandaar op naar het Zuiderland en vestigde zich tussen Kades en Sur, en vertoefde als vreemdeling in Gerar. Daar Abraham van zijn vrouw Sara gezegd had: Zij is mijn zuster, liet Abimelek, de koning van Gerar, Sara weghalen.

De Nieuwe Bijbelvertaling (2004)
Abraham brak op en trok naar de Negeb, waar hij tussen Kades en Sur ging wonen. Toen hij een tijdlang in Gerar verbleef, zei hij van zijn vrouw Sara dat ze zijn zuster was. Het gevolg was dat Abimelek, de koning van Gerar, Sara naar zijn paleis liet overbrengen.

Projecten

Frans van Houwelingen is communicatiemedewerker bij het NBG: “We willen ook kinderen informeren. Wat is de Bijbel, welke verhalen kun je er in lezen, wie is Jezus? We hebben gezocht naar een leuke, speelse manier om dat onder de aandacht te brengen zonder mensen een bepaalde mening te willen opdringen. De Bijbel is een spannend boek, of je (het) nu gelooft of niet.”

Surfbijbel

Surfbijbel.nl is een website met interactieve bijbelverhalen voor kinderen vanaf 9 jaar. Op deze site kunnen ze spelenderwijs kennismaken met verhalen uit de Bijbel. Op dit moment zijn er twee verhalen te vinden: Year Zero, het kerstverhaal en Rolling Stone, het verhaal over Goede Vrijdag en Pasen.
Rolling Stone en Year Zero bevatten beide honderd meerkeuzevragen, diverse informatieschermen en een leuke game. De verhalen zitten vol verrassingen: veel beweging, grappige geluiden en balloonteksten, waardoor kinderen de gebeurtenissen kunnen volgen als een stripverhaal. Ze hoeven dus niet snel uitgekeken te zijn op de verhalen, er is steeds wel iets nieuws te ontdekken. Het is trouwens ook voor volwassenen een leuke site.

Arkventure Bible Xplorer

De Arkventure Bible Xplorer is een uitschuifbare trailer met 36 zitplaatsen, die door Nederland rijdt. In anderhalf uur beleven kinderen een multimediaal avontuur waarbij ze op verschillende manieren met de Bijbel in aanraking komen.
In de trailer maken de kinderen kennis met Jorrit, de captain. Het eigenwijze robotje Archie bestuurt de Arkventure en maakt met de kinderen een reis door de Bijbel. Helaas ‘crasht’ het ruimteschip; er moet een code worden gevonden om weer te kunnen terugkeren. De kinderen kunnen die code opzoeken met behulp van diverse computerspelen over zes verschillende thema’s: de taal, de cultuur, de tijd en de invloed van de Bijbel, het doorgeven van de Bijbel en de Bijbel in de kunst.
De Arkventure is bedoeld voor de groepen 6,7 en 8 van de basisschool, maar ook andere doelgroepen – ouders, catechisatiegroepen, jeugdverenigingen – kunnen de Arkventure bezoeken voor een aparte presentatie.
De Arkventure Bible Xplorer rijdt tot 2005 door verschillende regio’s in Nederland. Op de site arkventure.nl is alle informatie te vinden over dit en andere jeugd- en jongerenprojecten van het Nederlands Bijbelgenootschap.