Algemeen
De brief aan Titus behoort tot de brieven die Paulus aan slechts één persoon schreef. De naam 'Titus' betekent volgens sommigen: eerwaardig, geëerd; volgens anderen: wilde duif. Paulus noemt Titus, zijn "waar kind krachtens gemeenschappelijk geloof" (hfdst. 1:3). Wat voor Timoteüs geldt (zie het artikel over de eerste Timoteüsbrief in AMEN 63), geldt ook voor Titus: hij kan gezien worden als een beeld van de gemeente, het lichaam van Christus. De gemeente is immers een (geestelijk) kind van Paulus en neemt bovendien een 'eerwaardige' plaats; namelijk in Christus boven al wat is en tot lof van Zijn heerlijkheid. Ook de andere betekenis van Titus' naam - wilde duif - komt hierin tot uitdrukking; in lijn met dat heidenen in Romeinen 11 als 'wilde olijf' gezien wordt.
Schrijver, ontstaan en bestemming
Net als de eerste Timoteüsbrief schreef Paulus deze brief tussen zijn twee gevangenschappen in Rome, waarschijnlijk in het jaar 67 na Christus. Waar Paulus de brief aan Titus heeft geschreven is niet duidelijk. Wat we wel weten is dat hij van plan was naar Nikopolis te gaan (hfdst. 3:12). Titus bevond zich op Kreta (hfdst. 1:5).
Hoewel de brief aan één persoon geschreven is, zien we dat hij afsluit met de voor Paulus kenmerkende genadebede. Deze genadebede is gericht aan "ulieden, in het meervoud. Over de schouders van Titus heen schrijft de apostel dus aan meerderen. Ook wij mogen ons aangesproken weten door wat hij in deze brief naar voren brengt.
Structuur gehele brief
Structuur Titus 2
Doel en inhoud
Het doel van deze brief is Titus aan te sporen om te 'staan' voor de boodschap: zie hoofdstuk 1:13; 2:1 en 15; 3:1 en 8. Deze aanmoedigingen heeft Titus nodig in zijn taak op Kreta om structuur onder de gelovigen aan te brengen (hfdst. 1:5 e.v.).
Al deze aansporingen staan tegen de achtergrond van de "gezonde leer". En het is vooral deze gezonde leer die de inhoud vormt van deze brief. Daar draait alles om. Dat is ook zichtbaar in de opbouw; zie het kader bij 'Structuur gehele brief'. Alles daarin werkt toe naar punt E. waar de dingen beschreven worden die direct met de gezonde leer te maken hebben.
Kijken we vervolgens naar de 'Structuur Titus 2', dan zien we dat de kern van de gezonde leer de verschijning van de genade Gods is. Aan deze genade is een geweldige hoop verbonden, die op zich weer de kern van de gezonde leer vormt: "verwachtende de zalige hoop en de verschijning der heerlijkheid van onze grote God en Heiland, Christus Jezus" (vs. 13).
Kernteksten
"Want de genade Gods is verschenen, heilbrengend voor alle mensen, om ons op te voeden, zodat wij, de goddeloosheid en wereldse begeerten verzakende, bezadigd, rechtvaardig en godvruchtig in deze wereld leven, verwachtende de zalige hoop en de verschijning der heerlijkheid van onze grote God en Heiland, Christus Jezus ..." (hfdst. 2:9-11).