Gods liefde is relatie-gericht
We bezien de liefhebbende God in Zijn Schepping. In de wonderlijke wereld van de hof van Eden bereidde Hij alles met bijzondere zorg voor, zodat de mens daarvan intens kon genieten. Het was fantastisch wat God aan Adam en Eva toevertrouwde. Op een tedere manier formeerde God de mens uit het stof van de aardbodem en blies hem Zijn levensadem in.
God maakte de mens naar Zijn gelijkenis en beeld: “En God schiep de mens naar Zijn beeld; naar Gods beeld schiep Hij hem; man en vrouw schiep Hij hen!” (Gen. 1:27) De mens die naar Zijn beeld is geschapen vormt een twee-eenheid: “naar Gods beeld schiep hij hem (enkelvoud); man en vrouw schiep Hij hen (meervoud).” Die ene mens is pas volkomen mens in zijn relatie met die andere.
Tijdens de schepping klinkt voortdurend het refrein: “En God zag dat het goed was.” Over de schepping van Adam zei God zelfs dat het zeer goed was. Adam werd geschapen zonder Eva. Dit vond God onvolledig en daarom stelde Hij vast: “Het is niet goed dat de mens alleen is.” Dat God de mens maakte naar Zijn beeld, daarin functioneert Zijn liefde in relatie tot de mens. Niet omdat God iets tekort heeft, maar omdat Hij Zijn liefde met de mens wil delen. De ware liefde bestaat slechts in relatie tot de Ander: God, maar ook in relatie tot de ander: mens.
God schiep bewust Adam zonder Eva. Omdat God liefde is, wil Hij Adam leren wat liefde is, als de hoogste levenskwaliteit van Zijn schepping. Daarom vinden we in het begin van de Schrift ook de instelling van het huwelijk, zoals God dat in gedachten had.
Gods liefde in de man-vrouw relatie
God schiep Adam met een behoefte die niet kon worden vervuld door de aanwezigheid van God alleen. Adam moest zo leren liefhebben dat hij daarmee kon aantonen dat God liefde is. Alleen was Adam zich daarvan niet bewust toen Hij rondwandelde in de hof van Eden. Welke weg koos God om deze behoefte op te wekken? Dat lezen we in Genesis 2:19 en 20: “En de HERE God formeerde uit de aardbodem al het gedierte des velds en al het gevogelte des hemels. Ook bracht Hij het tot de mens, om te zien hoe deze het noemen zou, en zoals de mens elk wezen noemen zou, zo zou het heten. En de mens gaf namen aan al het vee, aan het gevogelte des hemels en aan al het gedierte des velds”,... “maar voor zichzelf vond hij geen hulp die bij hem paste.”
Wat gebeurde er in de hof van Eden? Adam zit onder een prachtige boom. Eén voor één komen de dieren aan hem voorbij. Hij ziet (waarschijnlijk) dat er steeds twee van elk zijn. Daardoor ontdekt hij dat hij alleen is. Adam ziet een giraffe en denkt: zou die bij mij passen? Hij voelt aan zijn nek. Nee, veel te lang. Vervolgens ziet hij een olifant. Hij kijkt naar zijn voeten en vergelijkt. Nee, dikke poten en zo’n slurf?
Vol aandacht bekijkt hij een chimpansee. Er zijn enkele overeenkomsten, hij moet het toegeven. Maar, om in twee happen zo’n grote tros bananen te eten, nee! Van vermoeidheid valt hij in slaap. Zijn laatste gedachte is: “God, er is niemand die bij mij past. Ik voel mij alleen. Wie mag mijn hulp zijn?”
God maakt een twee-eenheid
God gaat Adams behoefte aan liefde vervullen. Hij bouwt Eva uit de zij van Adam. Wonderlijk is dat. Het laat zien dat Adam en Eva samen één compleet mens zijn – sterk in eenheid. Toch zijn ze verschillend en van elkaar te onderscheiden. Augustinus zei: “Als het Gods bedoeling was dat de vrouw over de man zou heersen, zou Hij haar uit Adams hoofd hebben genomen. Als het Zijn bedoeling was dat zij Adams slaaf was, zou Hij haar uit zijn voeten hebben gemaakt. God nam de vrouw uit de zij van de man omdat Hij haar als een hulp en gelijkwaardig aan hem maakte; van onder zijn arm opdat ze beschermd zou zijn; dichtbij zijn hart opdat ze bemind zou zijn.”
God keek, nadat Hij Eva formeerde, met gespannen verwachting naar Adam’s reactie. Hoe reageert Adam op de vrouw? Er staat zo mooi in de Bijbeltekst: “En Hij bracht haar tot de mens (Adam).” ( 2:22) Adam is inmiddels wakker. Hoeveel dieren zal hij weer een naam geven? Dan ziet hij Eva die schuchter, maar onbevangen en onschuldig op hem afkomt. En Adam? Hij ziet iets van zichzelf in haar. Zijn hart maakt een sprong van vreugde. Dat ziet er goed uit zeg. Hij roept het uit: “Eindelijk, dit is het. Been van mijn gebeente en vlees van mijn vlees; deze zal ‘mannin’ heten, omdat ze uit de man genomen is.” (2:23, vrij vertaald)
Tja, dit is niet wat het eerste in ons opkomt als we onze vrouw ontmoeten. Verwacht God dit ook nu als een man de vrouw van zijn dromen ontmoet? Een twee-eenheid? Iets om over na te denken! In ieder geval is Adam onderste boven van haar. Dit blijkt niet uit de vertaling, maar letterlijk staat er: Wow. Eindelijk! Adam dacht – wow, jij bent een mooie!
Gods identificeert Zijn liefde met de mens
In deze twee mensen wordt de liefde van God zichtbaar! Wat laat God in deze liefde zien? Dat twee mensen aan elkaar gegeven zijn om elkaars behoeften te vervullen. Dit paar vormt het beeld en gelijkenis van God. Het is niet voor niets dat dit thema doorklinkt in Gods Woord. God wordt Bruidegom in relatie tot Zijn volk Israël, dat Hij ‘bruid’ noemt, (zie bijv. Jes. 61:10; 62:5 en Matt. 25). De Here Jezus gaf Zich over in de dood om de gemeente (de vrouw) volledig lief te hebben. Om haar voor Zich te kunnen plaatsen, stralend, zonder vlek of rimpel (Efe. 5).
Onze liefdevolle God nam een enorm risico toen Hij de mens schiep met een liefhebbend vermogen. Omdat liefde slechts functioneert op basis van vrijwilligheid, schiep God de mens met de keuzemogelijkheid. God maakte geen voorgeprogrammeerd wezen. Nee, daaruit komt geen echte liefde voort.
Mensen kunnen God leren kennen, wanneer zij Gods liefde in een huwelijk waarnemen. Het gaat dikwijls mis met dit getuigenis. Nergens wordt vandaag zoveel afbreuk gedaan dan aan het huwelijk. Dit is het gevolg van de verborgen strijd die satan voert. Satanisten bidden satan om het scheuren van huwelijken van christenen. Met als ene doel: dat de liefde van God verborgen blijft voor de wereld. Mensen scheiden steeds meer en blijven verwond achter. We leven in een godloze maatschappij. Omdat de liefde in huwelijken is aangetast, is dat niet zo verwonderlijk. Satan maakte ook een dramatisch einde aan het romantische scheppingsverhaal. Zelfs hierdoor wordt Gods liefde zichtbaar en wel in de keuze van Adam om te zondigen. Dit is geen voor de hand liggende gedachte en het maakt de verkeerde keuze ook niet goed. Desondanks ligt in de zondeval van Eva en Adam ook het evangelie verborgen.
De schuld mede dragen
Wat gebeurt er? Eva laat zich verleiden door een wezen dat diepe indruk maakt. Zij neemt van de vrucht van de boom waarvan God uitdrukkelijk voorbood om te eten. Het gevolg is: de dood. Eva doet het toch. Zelfs in het bijzijn van haar man (Gen. 3:6). Deze zwijgt en kiest bewust om ook van de vrucht te eten. Later schrijft Paulus dat Eva was verleid, maar Adam niet! (1 Tim. 2:14) Adam koos om met zijn vrouw mee te gaan in de overtreding (Job 31:33). Dat is veelzeggend! Want waarom deed hij dat? Hoewel de Bijbel het niet vermeldt, is na te gaan wat Adam mogelijk dacht. Hij wist dat de dood zou intreden bij het overtreden van dit gebod. Dood betekent scheiding. Op de één of andere manier moet Adam gevoeld hebben wat dit voor hem betekende. De vrouw die God hem gaf, het allermooiste dat hij kon bedenken, zou sterven. Zou hij dit alleen zijn aankunnen met de diepste ervaring van liefhebben? Of moest hij zich vereenzelvigen met de overtreding van Eva om haar niet te verliezen?
Adam beeld van Christus
Adam is een ‘beeld van de komende’ (Christus, Rom. 5:14). In welk opzicht? In het bewust kiezen om mee te gaan in de overtreding van Eva. Daarin ligt zijn liefde voor Eva. We zien een liefde die zich overgeeft aan de gevolgen. Het loon op Adams zonde is de dood. Deze liefde is een afspiegeling van de liefde van Christus voor zondige mensen, die niet doen wat God graag wil, die eigenmachtig hun leven invullen, die over alles willen heersen, die kiezen voor hun eigen ik. God heeft ons mensen lief met een liefde die vrijwillig koos voor de dood.
Paulus zegt in 2 Korintiërs 5:21: “Hem die geen zonde gekend heeft (zoals de onschuld van Adam; de zondeloze Jezus) heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt (de vereenzelviging van Jezus Christus met de mens), opdat wij zouden worden gerechtigheid Gods in Hem.” Het overtreden van Gods Woord maakt scheiding tussen de liefdevolle God en de mens. Echter, God maakte Zich in Jezus Christus als gevolg van de zondemacht, met de mens tot in de dood gelijk. Met welk doel? Opdat er toch sprake kan zijn van een volkomen liefdesrelatie tussen God en de mens.
Hoewel Adam natuurlijk fout zat – Hij overtrad Gods gebod en werd daardoor zondaar – is Adam tegelijkertijd een beeld van Jezus Christus. Hij werd voor ons bestempeld als misdadiger en zondaar om de straf te dragen die wij hadden verdiend.
Conclusie
Als wij ons nu afvragen hoe Gods liefde zichtbaar is, zijn er twee antwoorden gegeven:
1. In de schepping van man en vrouw die naar Zijn beeld als twee-eenheid zijn geschapen.
2. In de vereenzelviging van Jezus Christus met de mensheid. Zoals Adam zich overgaf aan de dood omwille van Eva, zo gaf Christus zich over in de dood voor mensen. Wanneer zij in Hem geloven, maken zij nu deel uit van Zijn Lichaam.