'Bricolage-geloof'

7 november 2014 - door Peter A. Slagter

Labels: geloof, geloven, godsdienst

“Ook in het religieuze veld wordt geknutseld: Je shopt wat rond bij verschillende geloofsgenootschappen en uit de verschillende onderdelen stel je dan  je ‘eigen geloof’ samen”, las ik in een tijdschrift (Geloven in Nederland – sept. 2014, pag. 10). Even googelen dus en ja, genoeg treffers. Iemand heeft er is zelfs een boek over geschreven: ‘Bricolage en bezieling’ met als ondertitel: ‘Over jongeren, cultuur en religie’ (Uitg. Altiora Averbode).

Godsdienst
Er zijn dus mensen die hun geloof c.q. godsdienst het liefst zelf in elkaar knutselen. Zij maken persoonlijke keuzes. Dat leidt vanzelf tot (meer) individualisering en pluralisering. Dat ieder zijn of haar eigen keuzes kan maken, betekent immers dat er een verscheidenheid aan keuzes mogelijk is, bijvoorbeeld op het vlak van levensbeschouwing. Mensen kiezen niet alleen ‘voor’ of ‘tegen’ het christelijk geloof, maar kijken ook naar islam, boeddhisme, new age, … en maken er zelfs hun eigen ‘bricolage’ van waarbij ze verschillende elementen van verschillende godsdiensten combineren tot een geheel dat bij hun wensen en verlangens aansluit”, lees ik op de site van de KUL (Katholieke Universtiteit Leuven). 

Kerkdienst
Als je met geloof kunt knutselen, kan dat natuurlijk ook met de beoefening ervan in de dienst.
Wat dan in Protestantse kerk opgediend kan worden, is omschreven door Marcel Barnard, die liturgie vergelijkt met een gerecht: “…met een aantal decibellen praise en een handjevol Liedboek, gekruid met een snufje Oosterhuis, een biologische Ionasong, en een eetlepel verstilling à la Taizé, geserveerd op een bedje van klassiek-gereformeerde en oecumenisch-protestantse hutspot, voor de fijnproevers afgemaakt met een toefje Bach”.
Op eredienstcreatief.nl lees ik over ‘blended worship’ (verbindend vieren) onder evangelikalen: “Waar moet je aan denken bij blended worship? In elk geval niet aan een ‘mono-cultuur’, een eenvormige liturgie of dito liedcultuur, passend bij een sterk geprofileerde denominatie. Blended worship betekent het vermengen, integreren van diverse liturgische vormen en stijlen, bijvoorbeeld de klassiek-gereformeerde en de charismatische… “De liturgie in een evangelikale samenkomst zelf is meestal tweepolig: een deel lofprijzing en aanbidding en een deel preek. Evert van der Poll noemt dit het ‘kameel-model’. Er zitten inmiddels barsten en breuken in dit model. Sommige groepen vinden lofprijzing en aanbidding zo belangrijk dat dit de rest, inclusief de preek, in de schaduw stelt – een terugkeer tot het ‘dromedaris-model’ dus. Zij zien dit als het summum van geloofsleven en liturgie. Het zingen, al dan niet in tongen, is ‘a cathedral of sound’, een ‘sabbath of speech’. De aanbidding is feitelijk een (hét) sacrament geworden, zoals de eucharistie – ‘dankzegging’ – in de Catholica.
Tja, kameel-model, dromedaris-model, zo leer je nog es wat.

Dienst aan God
Nu ben ik niet zo’n knutseldier, evenmin heb ik een bult (of twee) en ook zou ik mezelf bepaald geen worshipleader willen noemen. Dat komt zo: ik lijdt aan het zgn. GAB-syndroom. Wat dat is, kunt u in de volgende AMEN lezen, die over een week uitkomt. Die aandoening drijft mij uit naar het Woord van God. En daarin lees ik bijvoorbeeld Romeinen 12:1 waar Paulus zegt: “Ik roep u er dan toe op, broeders, door de ontfermingen van God, om uw lichamen aan God te wijden als een levend offer, heilig en voor God welbehaaglijk: dat is uw redelijke godsdienst. Het woord ‘redelijk’ komt van het Griekse ‘logikos’ We herkennen daarin ons woord ‘logisch’, dat etymologisch http://www.etymologiebank.nl/trefwoord/logisch komt van logica (redeneerkunst), hetgeen weer afgeleid is van logos (woord).
In het volgende vers voegt de apostel er nog aan toe: “En word niet aan deze wereld gelijkvormig, maar word innerlijk veranderd door de vernieuwing van uw gezindheid om te kunnen onderscheiden wat de goede, welbehaaglijke en volmaakte wil van God is”.

Dit is dus zo’n beetje wat er van een gelovige verwacht mag worden. Wat logisch voortvloeit uit het kennen van God en het luisteren naar Zijn Woord. Want dat geeft antwoord op vragen als: Wie is God? Is er hoop? Wie ben ik en wat doe ik hier? Niet van alles wat, maar gewoon straight, recht toe recht aan. Duidelijk ook: de mens wikt, God beschikt. Daarom ben ik blij met de Bijbel! 
Hoef ik tenminste niet eindeloos te speuren naar houvast en te zoeken naar hoop. Geen geknutsel dus en shoppen al helemaal niet, niks voor mij. Gewoon simpelweg geloven wat God zegt, je aan Hem overgeven en je niet laten meeslepen door allerlei wind van leer en spirituele trends of religieuze hypes.

Neem mijn leven, laat het, Heer
Toegewijd zijn aan Uw eer.
Maak mijn uren en mijn tijd,
Tot Uw lof en dienst bereid.
(Gez. 228)

Zo dus ongeveer!